Mặc dù các chuyên gia không đưa ra một chế độ ăn uống cụ thể nào dành cho những người mắc bệnh lupus, nhưng một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn Địa Trung Hải có thể có lợi cho họ.
Vì bệnh lupus không có cách chữa trị nên thuốc được sử dụng để giảm bớt các triệu chứng. Mặt khác, một chế độ ăn chống viêm đã được chứng minh là có thể có khả năng kiểm soát hệ thống miễn dịch và làm dịu chứng viêm.
Ở nội dung sau, chúng ra sẽ cùng tìm hiểu về bệnh lupus, nguyên nhân và triệu chứng của nó. Ngoài ra, còn có một số bằng chứng về những phương pháp ăn kiêng khác nhau, cũng như khuyến nghị về những thực phẩm mà người bệnh nên ăn và tránh.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Lupus Là Gì?
Lupus là một bệnh tự miễn mãn tính (kéo dài) có thể gây viêm ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể.
Tổ chức Lupus Hoa Kỳ tin rằng 1.5 triệu người Mỹ và ít nhất 5 triệu cá nhân trên toàn thế giới mắc bệnh lupus dưới một số dạng.
Lupus ban đỏ hệ thống (SLE) là loại phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 70% bệnh nhân. Khi mọi người nói về bệnh lupus, họ thường đề cập đến SLE.
Tuy nhiên, căn bệnh này có nhiều dạng khác như:
- Lupus da: Loại này chủ yếu ảnh hưởng đến da nhưng có thể tiến triển thành SLE.
- Lupus do thuốc: Loại lupus này do một số loại thuốc kê đơn gây ra, thường biến mất khoảng 6 tháng sau khi người bệnh ngừng sử dụng thuốc.
- Lupus sơ sinh: Loại này xảy ra ở trẻ sơ sinh và hầu hết các triệu chứng biến mất sau 6 tháng.
Lupus ban đỏ là một trong các loại bệnh tự miễn mà y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân và biện pháp điều trị triệt để. Hệ miễn dịch ở người mắc bệnh lý này gặp vấn đề, nhận diện tế bào cơ thể là tác nhân lạ gây bệnh và sản sinh kháng thể tiêu diệt chúng.
Lupus Ảnh Hưởng Đến Ai?
Theo thống kê, bệnh lupus chủ yếu ảnh hưởng đến những người ở độ tuổi 15–44 và 90% người trưởng thành mắc bệnh lupus là nữ. Ngoài ra, cứ 3 người bị lupus thì có 1 người mắc một số rối loạn tự miễn.
Phụ nữ từ những cộng đồng bị áp bức trong lịch sử có nguy cơ mắc bệnh lupus cao gấp 2 đến 3 lần so với phụ nữ da trắng. Những nhóm này bao gồm:
- người Mỹ gốc Phi
- người Mỹ gốc Tây Ban Nha
- người Mỹ Latin
- người Mỹ gốc Á
- người Mỹ bản địa
- Thổ dân Alaska
- Người Hawaii bản địa và những người dân đảo Thái Bình Dương
Lupus có thể di truyền trong gia đình và 20% những người mắc bệnh có cha mẹ hoặc anh chị em ruột đã mắc bệnh lupus hoặc có thể mắc bệnh này.
Những Triệu Chứng Của Lupus và Cách Bác Sĩ Chẩn Đoán Bệnh
SLE gây viêm có thể dẫn đến nhiều triệu chứng về da, khớp hoặc nội tạng. Theo Đại học Thấp khớp Hoa Kỳ (ACR), sụt cân, sốt và kiệt sức là những triệu chứng phổ biến của bệnh lupus.
Theo Đại học Thấp khớp Hoa Kỳ (ACR), bệnh lupus có thể khó chẩn đoán do một số triệu chứng khởi phát muộn. Tuy nhiên, các triệu chứng sau đây có thể giúp các bác sĩ chẩn đoán bệnh lupus:
- Phát ban da, chẳng hạn như phát ban hình con bướm trên má
- Lở miệng kéo dài hơn một vài ngày
- Viêm khớp ở hai hoặc nhiều khớp
- Viêm màng phổi và viêm màng ngoài tim
- Bệnh thận
- Rối loạn tâm thần, đột quỵ, hoặc động kinh
- Kết quả xét nghiệm máu bất thường, chẳng hạn như số lượng tế bào máu thấp
Lupus hoạt động có thể dẫn đến xơ vữa động mạch và viêm thận, cả hai đều có thể nghiêm trọng nếu không được bác sĩ phát hiện kịp thời.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Những Thực Phẩm Nào Có Lợi Cho Người Bệnh Lupus?
Theo ACR, mặc dù không có cách chữa trị bệnh lupus, nhưng nó có thể được điều trị bằng các loại thuốc như thuốc ức chế miễn dịch và thuốc chống sốt rét. Một số bằng chứng cho thấy một số chế độ ăn kiêng có thể có lợi cho những người mắc bệnh lupus, tuy nhiên các chuyên gia thường không khuyến khích một chế độ ăn uống dành riêng cho họ.
Chẳng hạn, dựa trên nghiên cứu năm 2021, việc tăng cường tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh và nguy cơ tim mạch ở những người mắc SLE.
Theo bằng chứng, chế độ ăn Địa Trung Hải có tác dụng chống viêm và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch. Ngoài ra, nghiên cứu bổ sung cho thấy cho thấy chế độ ăn Địa Trung Hải có thể có lợi cho một số bệnh tự miễn dịch.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhấn mạnh là cần phải nghiên cứu thêm về những lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải.
Chế độ ăn Địa Trung Hải bao gồm chủ yếu là thực phẩm có nguồn gốc thực vật, nhưng cũng có cá, thịt gà và sữa. Chế độ ăn kiêng này chú trọng những loại thực phẩm như sau:
- Nhiều loại rau, bao gồm các loại rau lá xanh như:
- Cải xoăn
- Cải bó xôi
- Bắp cải
- Xà lách rocket
- Ngũ cốc nguyên hạt, chẳng hạn như:
- Gạo lứt
- Couscous
- Yến mạch
- Lúa mạch
- Lúa mì Bulgur
- Kiều mạch
- Lúa mạch đen
- Hạt spelt
- Chất béo lành mạnh đến từ dầu ô liu nguyên chất, trái bơ và ô liu
- Dầu cá, chẳng hạn như:
- Cá thu
- Cá mòi
- Cá ngừ
- Cá trích
- Các loại hạt và đậu
- Trái cây
Một phân tích năm 2020 về chế độ ăn uống lý tưởng để điều chỉnh hệ thống miễn dịch trong SLE đã kết luận rằng những đặc điểm chế độ ăn uống sau đây có thể kiểm soát tình trạng viêm:
- Ít calo
- Ít protein
- Nhiều chất xơ
- Nhiều axit béo không bão hòa đa
- Nhiều vitamin và khoáng chất
- Nhiều polyphenol
Những đặc điểm này là nền tảng của chế độ ăn Địa Trung Hải, trong đó hàm lượng protein động vật thấp hơn và lượng thực phẩm có nguồn gốc thực vật cao hơn nhiều loại chế độ ăn kiêng khác.
Có thể bạn quan tâm: Thêm Dầu Ô Liu Hoặc Các Loại Hạt Vào Chế Độ Địa Trung Hải Có Thể Giúp Bảo Vệ Trí Não
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Những Loại Thực Phẩm Cần Tránh
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), bệnh nhân lupus có thể trò chuyện với bác sĩ về những loại thực phẩm nào họ cần hạn chế hoặc tránh.
Ngoài ra, CDC còn cho biết nếu một người bị tăng lipid máu do bệnh lupus, bác sĩ có thể khuyên họ nên tránh xa những món ăn chứa nhiều dầu mỡ.
Có bằng chứng cho thấy áp dụng chế độ ăn giàu thực phẩm toàn phần, ít đường bổ sung và chất béo bão hòa có thể giúp giảm viêm. Theo đánh giá năm 2020, ăn ngọt có thể gây ảnh hưởng xấu đến SLE. Vì vậy, hạn chế ăn nhiều chất béo và nhiều đường có thể có lợi cho các triệu chứng lupus.
Sau đây là những loại thực phẩm mà người bệnh cần hạn chế hoặc tránh xa:
- Thịt chế biến sẵn, hoặc thịt có hàm lượng chất béo bão hòa cao như:
- Xúc xích
- Thịt xông khói
- Thịt lợn
- Xương sườn
- Thịt đỏ
- Mỡ lợn, bơ thực vật
- Kẹo, bánh ngọt, bánh quy và bánh nướng
- Thực phẩm đông lạnh, thực phẩm đóng gói tinh chế và thức ăn nhanh
- Ngũ cốc ăn sáng nhiều đường
- Soda và đồ uống có đường
- Rượu bia
- Nước sốt, xi-rô chứa nhiều đường và chất béo
Người bệnh nên trò chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để tìm ra loại thực phẩm nào có thể gây ra các triệu chứng và hỗ trợ lên kế hoạch cho bữa ăn của mình.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Tổng Kết
Chế độ ăn Địa Trung Hải có thể có lợi cho người bệnh lupus. Theo nhiều nghiên cứu, chế độ ăn kiêng này có khả năng chống viêm và có thể giúp kiểm soát phản ứng miễn dịch. Tuy nhiên, nghiên cứu về những lợi ích của chế độ ăn kiêng này vẫn đang được tiến hành, và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe hiện không khuyến nghị bất kỳ chế độ ăn kiêng cụ thể nào cho bệnh nhân lupus.
Một số bằng chứng cho thấy áp dụng chế độ ăn giàu thực phẩm toàn phần với rau, một lượng vừa phải ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu, cùng một ít protein từ động vật có thể có lợi. Tránh xa những món có nhiều đường bổ sung và chất béo bão hòa cũng có thể có tác dụng chống viêm.
Người bệnh có thể tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về những loại thực phẩm mà họ nên ăn và tránh.
Bài viết được dịch từ www.medicalnewstoday.com
Dịch giả Trinh Lê
https://anchay.vn/kien-thuc-an-chay/nguoi-benh-lupus-nen-an-gi.html