Tôi lấy chồng từ năm 18 tuổi. Ông nhà là con trưởng trong họ nên thấm cảnh làm dâu vất vả như thế nào.
Mới về làm dâu tôi còn lóng ngóng không biết gì, mẹ chồng với bà nội chỉ cho từng li từng tí. Anh em họ hàng đông mà giỗ chạp liên tục, từ các cụ kị, tính ra 5 đời trở về trước mới hết giỗ. Bố mẹ chồng lần lượt mất, những người thân có vai vế trong dòng họ nội nhà chồng tôi đều phải lo cúng giỗ thường niên.
Trước khi mất ông bà dặn:
“Nhà mình trưởng họ nên sau này phải dạy con cháu giữ nếp hương hoả cho ông bà tổ tiên. Các cụ mất rồi thì năm nào cũng phải cúng giỗ đàng hoàng tươm tất. Làm được thế mới nở mày nở mặt với họ hàng, các cụ dưới suối vàng cũng mát mặt với con cháu”.
Đến đời chúng tôi thì vẫn có thể làm được chu toàn theo lời các cụ dặn nhưng con cháu sau này tụi nó hiện đại rồi, mấy chuyện giỗ chạp cũng nên bớt bớt đi.
Ảnh minh họa: Nguồn m.tyouqu.com
Nhà tôi có 2 thằng con trai, đều cưới vợ rồi nhưng tôi không phân biệt dâu trưởng, dâu thứ gì hết. Đến các ngày giỗ hay có việc gì tôi đều chỉ cho hai đứa cặn kẽ.
“Sau ai ở nhà này thì đứng ra làm giỗ chính cho ông bà, bố mẹ. Nhà có việc gì các con xúm vào đỡ đần cùng nhau làm cho đỡ vất”.
Hai con dâu tôi đều nghe lời, thường ngày mỗi đứa một việc nhưng đến ngày giỗ là cùng làm chứ không tị nạnh.
Ông nhà mất được 2 năm rồi, tôi vẫn giữ nếp cũ làm giỗ cho các cụ với chồng mình mỗi năm một lần để họ hàng tụ họp thắp hương nhớ tới người đã khuất. Đúng là mỗi lần nhà có việc con dâu rất vất vả, giỗ vào cuối tuần thì không sao, trúng ngày thường tụi nó lại phải xin nghỉ làm.
Vậy nên tôi dặn các con:
“Sau này mẹ mất cứ 3 năm hãy làm giỗ một lần, các cụ cũng thế, gộp vào như vậy cho đỡ vất”.
Con dâu tôi nói:
“Mẹ cứ lo xa, mẹ còn khoẻ ở với con cháu thật lâu nữa, đừng tính chuyện này vội”.
“Thì mẹ cứ dặn như thế, đừng bày vẽ tốn kém”.
Các con giờ nó khác thế hệ xưa, cả năm phải đi làm thuê lo cuộc sống, nuôi dạy các cháu mình. Tụi nó nhiều áp lực ở bên ngoài, về mình cứ đòi hỏi phải chu toàn việc giỗ chạp trong dòng họ thì sức đâu mà làm.
Việc giỗ ông bà tổ tiên chỉ cần con cháu thành tâm, bớt được cái gì rườm rà thì cứ bớt. Tôi thấy năm nào cũng giỗ to giỗ nhỏ cho hết người này đến người kia rất lích kích, không cần thiết. Vậy nên tốt nhất cứ 3 năm giỗ một lần cho thoải mái, kể cả các cụ cũng vậy chứ không riêng gì bố mẹ.
Nếu các con nhớ mình thì thắp cho nén hương, bát cơm quả trứng là được, không nhất thiết phải làm cỗ linh đình mời cả họ đến ăn uống phè phỡn, vất vả cho con mình chứ ai.
Ảnh minh họa: Nguồn sanook.com
