Năm đầu tiên gắn liền sự phát triển trẻ sơ sinh là một vòng xoáy của các cột mốc quan trọng.

Các mốc sự phát triển của trẻ sơ sinh là các hành vi và kỹ năng thể chất mà trẻ đạt được và thành thạo qua từng tháng. Một số cột mốc thể chất của năm đầu đời bao gồm:

  • Lật
  • Nhận biết bố mẹ
  • Ngồi thẳng lên
  • Bò
  • Bước đi đầu tiên.

Các mốc phát triển là điều mà hầu hết trẻ có thể làm được ở một độ tuổi nhất định.  Trong năm đầu tiên, trẻ sơ sinh học cách tập trung tầm nhìn, tiếp cận, khám phá và tìm hiểu về những thứ xung quanh mình.

Trong giai đoạn này, trẻ sơ sinh cũng phát triển mối quan hệ yêu thương, tin tưởng với cha mẹ và những người khác như một phần của sự phát triển xã hội và tình cảm. Cách cha mẹ âu yếm, bế và chơi với con sẽ tạo cơ sở cho cách con tương tác với mình và những người khác. Dưới đây là những cột mốc bạn có thể mong đợi trong năm đầu đời kỳ diệu của bé:

Sự phát triển của trẻ sơ sinh 12 tháng đầu

1. Tháng đầu tiên

sự phát triển của trẻ sơ sinh

Trong tháng đầu tiên, em bé dành hầu hết thời gian để ngủ

Lúc này có vẻ như bé chỉ là một cái máy ăn, ị và ngủ. Nhưng rất nhiều điều đang diễn ra trong cơ thể nhỏ bé đó. Các mốc quan trọng cần theo dõi bao gồm:

  • Đưa bàn tay và nắm đấm về phía miệng (mặc dù không phải lúc nào cũng có độ chính xác cao)
  • Phát triển phản xạ khi nghe âm thanh lớn, nhắm mắt trước ánh đèn sáng
  • Tập trung vào các đối tượng trong phạm vi 3,6m xung quanh bé
  • Hướng về những âm thanh và giọng nói quen thuộc, chẳng hạn như giọng nói của mẹ.

2. Tháng thứ hai

Em bé đang bắt đầu kiểm soát tay chân, biết thêm một ít. Đến cuối 2 tháng, em bé của bạn có khả năng:

  • Thủ thỉ
  • Cố gắng theo dõi chuyển động bằng mắt (được gọi là theo dõi), mặc dù nó có vẻ không được phối hợp cho lắm
  • Ngẩng cao đầu và đẩy người lên trên bằng cánh tay trong khi nằm sấp.

3. Tháng thứ ba

Em bé đang phát triển từ trẻ sơ sinh phụ thuộc thành trẻ độc lập hơn. Đây là lúc một số sự đáng yêu bắt đầu xuất hiện. Hãy chú ý, lúc này bé có thể:

  • Mỉm cười trước âm thanh của giọng nói của mẹ
  • Nâng đầu và ngực lên, đá chân khi nằm sấp
  • Cầm nắm đồ chơi
  • Đưa tay vào miệng chính xác hơn
  • Tạo ra nhiều nguyên âm hơn
  • Nhận dạng khuôn mặt và vật thể quen thuộc từ xa
  • Cố gắng bắt chước nét mặt của người đối diện.

4. Tháng thứ tư

Ở giai đoạn này, em bé của bạn đang thực hiện các cột mốc đã đạt được và hoàn thiện chúng. Ví dụ, bé có thể ngẩng cao đầu hơn và trong thời gian dài hơn, cầm nắm đồ chơi với sự phối hợp chặt chẽ hơn và sao chép cái biểu cảm của bạn với độ chính xác cao hơn. Các mốc quan trọng khác là:

  • Cầm một cái lục lạc và lắc nó cùng một lúc
  • Bắt đầu lăn từ bụng trở lại
  • Theo dõi chuyển động linh hoạt hơn
  • Đẩy chân xuống khi được giữ ở tư thế đứng.

5. Tháng thứ năm

sự phát triển trẻ sơ sinh

Mẹ sẽ nhìn thấy sự thay đổi ở con mỗi ngày

Em bé của bạn tiếp tục phát triển, khám phá. Khi sức mạnh và khả năng phối hợp của chúng tăng lên, bạn có thể nhận thấy rằng bé có thể:

  • Lật
  • Nắm lấy chân, và thậm chí có thể đưa chúng vào miệng
  • Di chuyển đồ vật từ tay này sang tay khác
  • Thể hiện sự quan tâm đến thức ăn bạn đang ăn, một dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng cho thức ăn đặc.

6. Tháng thứ sáu

Em bé đang lớn lên. Bây giờ chúng có thể:

  • Ngồi vững một thời gian ngắn mà không cần bất kỳ sự hỗ trợ nào
  • Nói phụ âm (mmmm) và nguyên âm (eeee, ooooo)
  • Đang chơi và bày tỏ sự không hài lòng khi bị cắt ngang
  • Cố gắng để với mọi thứ ngoài tầm
  • Nhận ra tên của họ
  • Thể hiện cảm xúc (bằng cách khóc hoặc than vãn khi buồn hoặc tức giận và cười hoặc kêu lên khi vui)
  • Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ cho biết, 6 tháng tuổi là thời điểm thích hợp để khuyến khích bé sử dụng thìa và tay để tự xúc ăn.

7. Tháng thứ bảy

Em bé tiếp tục xây dựng khám phá các khả năng dựa trên những gì chúng đã học. Các cột mốc bao gồm:

  • Ngồi vững mà không cần hỗ trợ trong thời gian dài hơn
  • Trả lời từ "không"
  • Nhận biết cảm xúc (vui vẻ, nghiêm khắc, v.v.) qua giọng điệu của bố mẹ
  • Sử dụng bàn tay của họ như một cái cào để với lấy một thứ gì đó
  • Phản ứng với các biểu cảm - mỉm cười với khuôn mặt tươi cười, nhìn không chắc chắn với một khuôn mặt sợ hãi, tức giận của bố mẹ
  • Đưa đồ vật vào miệng để khám phá chúng
  • Theo dõi các đối tượng trơn tru hơn
  • Xâu chuỗi nhiều phụ âm lại với nhau trong khi nói bập bẹ.

8.Tháng thứ tám

Bạn có thể nhận thấy rằng con bạn bây giờ có thể lăn lộn, ngồi dậy và di chuyển đồ vật từ tay này sang tay khác hoặc tay này sang miệng khá. Bạn cũng có thể bắt đầu nhìn thấy con mình:

  • Đung đưa qua lại trên bàn tay và đầu gối của bé hoặc di chuyển dọc theo sàn nhà (tiền thân của việc bò )
  • Vịn và đứng dậy
  • Chảy nước dãi nhiều (một số trẻ sẽ có những chiếc răng đầu tiên vào khoảng độ tuổi này)
  • Tiếp tục lảm nhảm (đó là ma-ma hay da-da ngẫu nhiên)
  • Phát triển sự lo lắng về người lạ hoặc sự xa cách - đây là một loại cảm giác đau khổ mà trẻ sơ sinh cảm thấy khi bị tách khỏi cha mẹ hoặc người chăm sóc chính của mình.

9. Tháng thứ chín

Em bé di chuyển, bò khắp nhà nên hãy đặt mọi thứ cao hơn và ngoài tầm với của trẻ. Lúc này bé có thể:

  • Bò
  • Tự tin hơn khi đứng dậy
  • Chơi trò ú òa hoặc tìm kiếm đồ vật bị giấu
  • Có thể dùng ngón trỏ và ngón cái để bóc nhón đồ vật
  • Chỉ trỏ.

10.Tháng thứ mười

Em bé của bạn thích khám phá và thử nghiệm. Hãy quan sát con bạn khi chúng:

  • Chuyển từ bò sang đứng hoặc đứng sang “bay”, hoặc vừa đi vừa bám vào đồ đạc hoặc đồ vật xung quanh phòng
  • Đập các đồ vật vào nhau chỉ để nghe âm thanh mà chúng tạo ra - một kiểu tấn công thính giác khiến bố mẹ đinh tai nhức óc.
  • Chọc vào mọi thứ
  • Đặt các đồ vật vào một thùng chứa và sau đó lại lấy chúng ra
  • Tự lấy thức ăn
  • Lắc đầu "không" và vẫy tay "tạm biệt".

11.Tháng thứ mười một

Ngoài việc vươn tay, bò và bay, em bé của bạn có thể:

  • Tiếp tục khám phá ngôn ngữ
  • Hiểu các câu tuyên bố đơn giản, chẳng hạn như “không chạm vào”
  • Bắt chước người lớn, chẳng hạn như nhấn các nút trên điện thoại chơi và nói lảm nhảm để bắt chước sự truyền đạt.

12.Tháng thứ mười hai

Trong tháng thứ mười hai, con bạn có thể:

  • Đi, đứng trong thời gian ngắn không được hỗ trợ và thậm chí có thể thực hiện một hoặc hai bước
  • Khám phá các đối tượng bằng cách đập, ném và thả chúng
  • Nói một hoặc hai từ đơn giản, chẳng hạn như chào, không, tạm biệt
  • Sử dụng các đồ vật một cách chính xác, nếu không nói là vụng về (ví dụ: dùng thìa để ăn và lược để chải tóc)
  • Nhìn vào đúng đối tượng khi bạn nói, "Con chó ở đâu?" hoặc "Bà ở đâu?"

Mặc dù hầu hết trẻ sơ sinh sẽ đạt đến các mốc quan trọng ở cùng một độ tuổi, nhưng có rất nhiều từ “bình thường”. Một đứa trẻ có thể biết đi lúc 10 tháng, một em bé khác 18 tháng. Đúng, đó là điều bình thường.

Trẻ sinh non hoặc có vấn đề về sức khỏe hoặc rối loạn bẩm sinh cũng có thể mất nhiều thời gian hơn để đạt được các mốc quan trọng.  Hãy nhớ rằng độ tuổi trung bình để đạt được các mốc nhất định chỉ là vậy - trung bình. Một số em bé sẽ làm mọi việc sớm hơn, trong khi những em bé khác sẽ làm điều đó muộn hơn - và điều đó rất bình thường. Trên thực tế, một nghiên cứu của Thụy Sĩ được công bố vào năm 2013 cho thấy rằng những đứa trẻ bắt đầu biết đi sớm (nhỏ hơn mức trung bình của nghiên cứu là 12 tháng) không thông minh hơn và cũng không phối hợp nhiều hơn vào những năm cuối tuổi thiếu niên, so với những đứa trẻ biết đi muộn hơn (khoảng 20 tháng) .

Mẹo nuôi dạy con cái tích cực

Lời khuyên cho bố mẹ

sự phát triển bé sơ sinh

Hãy nhớ rằng các cột mốc chỉ là trung bình, em bé có thể đạt đến sớm hoặc muộn hơn

Sau đây là một số điều bạn, với tư cách là cha mẹ, có thể làm để giúp con mình trong thời gian này:

  • Nói chuyện với em bé. Em bé sẽ cảm thấy được xoa dịu bởi giọng nói của những người thân thuộc.
  • Trả lời khi bé phát ra âm thanh bằng cách lặp lại âm thanh và thêm từ. Điều này sẽ giúp bé học cách sử dụng ngôn ngữ.
  • Đọc cho bé nghe. Điều này sẽ giúp bé phát triển và hiểu ngôn ngữ và âm thanh.
  • Hát cho bé nghe và chơi nhạc. Điều này sẽ giúp bé phát triển niềm yêu thích âm nhạc và giúp phát triển trí não của bé.
  • Khen ngợi bé và dành nhiều sự quan tâm yêu thương cho bé.
  • Dành thời gian âu yếm và ôm con. Điều này sẽ giúp bé cảm thấy được chăm sóc và an tâm.
  • Chơi với bé khi bé tỉnh táo và thoải mái. Theo dõi sát sao bé có dấu hiệu mệt, quấy khóc
  • Đánh lạc hướng bé bằng đồ chơi và đưa bé đến những khu vực an toàn khi bé bắt đầu di chuyển và chạm vào những thứ mà bé không nên chạm vào.
  • Chăm sóc bản thân về thể chất, tinh thần và tình cảm. Nuôi dạy con cái có thể là công việc khó khăn. Sẽ dễ dàng hơn để tận hưởng đứa con mới chào đời của bạn và trở thành một ông bố bà mẹ tích cực, yêu thương khi bản thân bạn cảm thấy tốt.

Lời khuyên về an toàn cho bé

An toàn cho trẻ em là trên hết

Khi một em bé trở thành một phần của gia đình bạn, đó là lúc bạn cần đảm bảo rằng nhà của bạn là một nơi an toàn. Nhìn xung quanh nhà của bạn để tìm những thứ có thể gây nguy hiểm cho em bé. Là cha mẹ, nhiệm vụ của chúng ta là đảm bảo rằng mình sẽ tạo ra một ngôi nhà an toàn cho con mình. Điều quan trọng là bạn phải thực hiện các bước cần thiết để đảm bảo rằng bạn đã sẵn sàng về mặt tinh thần và cảm xúc cho đứa con mới chào đời. Dưới đây là một số mẹo để giữ an toàn cho em bé:

Đừng bao giờ rung lắc em bé của bạn. Trẻ sơ sinh có cơ cổ rất yếu, chưa có khả năng nâng đỡ đầu. Nếu lắc trẻ, bạn có thể làm tổn thương não của trẻ hoặc thậm chí khiến trẻ tử vong.

Hãy chắc chắn rằng bạn luôn đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ để ngăn ngừa hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Bảo vệ em bé và gia đình của bạn khỏi khói thuốc. Không cho phép bất kỳ ai hút thuốc trong nhà của bạn.

Ngăn bé bị sặc bằng cách cắt thức ăn thành từng miếng nhỏ. Ngoài ra, đừng để trẻ chơi với đồ chơi nhỏ và những thứ khác có thể khiến trẻ dễ nuốt; Không cho phép bé nghịch bất cứ thứ gì có thể che mặt; Không bao giờ mang chất lỏng hoặc thức ăn nóng gần em bé của bạn hoặc trong khi bế em bé.

Vắc xin rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của con bạn. Vì trẻ có thể mắc các bệnh nguy hiểm, nên điều quan trọng là con bạn phải tiêm phòng đúng lúc và đúng cách.

Mẹo chăm sóc bé khỏe mạnh

Sữa mẹ đáp ứng tất cả các nhu cầu của bé trong khoảng 6 tháng đầu đời. Từ 6 đến 12 tháng tuổi, em bé của bạn sẽ học về mùi vị và kết cấu mới với thức ăn đặc lành mạnh, nhưng sữa mẹ vẫn phải là nguồn dinh dưỡng quan trọng.

Cho bé ăn từ từ và kiên nhẫn, khuyến khích bé thử các vị mới nhưng không ép buộc, đồng thời quan sát kỹ xem bé có còn đói không.

Cố gắng không giữ em bé trong xích đu, xe đẩy... quá lâu.

Giới hạn thời gian sử dụng thiết bị. Đối với trẻ em dưới 18 tháng tuổi, Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo rằng tốt nhất là trẻ sơ sinh không nên sử dụng bất kỳ phương tiện màn hình nào ngoài trò chuyện video.

Đảm bảo con bạn ngủ đủ giấc theo khuyến nghị mỗi đêm: Đối với trẻ sơ sinh 4-12 tháng, thời gian lý tưởng 12–16 giờ mỗi 24 giờ (bao gồm cả giấc ngủ ngắn).

Đối mặt với đứa con đang lớn của mình, mẹ sẽ cảm thấy có lúc gần như kiệt sức. Nhưng rồi bạn sẽ thấy sự phát triển của bé sơ sinh nhanh hơn mình nghĩ, và con đang lớn dần lên từng ngày. Hãy tận hưởng những khoảnh khắc này và chăm sóc bản thân, bởi con chỉ lớn lên một lần mà thôi.

Xem bài gốc tại:

https://www.whattoexpect.com/first-year/

https://www.verywellfamily.com/babys-first-year-guide-4173867

https://www.todaysparent.com/baby/things-nobody-told-me-about-my-babys-first-year/

Xem thêm bài viết liên quan:

Kinh nghiệm chăm sóc trẻ sơ sinh trong tháng

Tổng hợp những cách chăm sóc trẻ sơ sinh sai lầm nhiều mẹ mắc

3 dấu hiệu cho biết trẻ sơ sinh đã nhận ra mẹ, càng xuất hiện sớm càng chứng tỏ con rất thông minh