Nhận biết dậy thì sớm ở trẻ gái

Dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ gái

Dấu hiệu dậy thì sớm cũng chính là các dấu hiệu của dậy thì, đó là sự phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát. Tuy nhiên ở trẻ gái, những dấu hiệu này xảy ra sớm trước 8 tuổi hoặc trẻ xuất hiện kinh nguyệt lần đầu trước 9,5 tuổi. Một số trẻ có thể đến trễ hơn độ tuổi này nhưng với các dấu hiệu dậy thì tiến triển xa hơn.

Các dấu hiệu dậy thì ở trẻ gái gồm:

• Gia tăng chiều cao: dấu hiệu đầu tiên của dậy thì ở nữ là sự gia tăng chiều cao. Cha mẹ thường sẽ thấy các bé cao hơn hẳn các bạn đồng trang lứa, nhiều phụ huynh thường mô tả trẻ cao nhất lớp. Trẻ phát triển chiều cao nhanh chóng được xác định khi trẻ tăng chiều cao trên 5 – 6 cm/năm. Ở trẻ dậy thì sớm, thời điểm tăng chiều cao thường đến sớm và cũng kết thúc sớm hơn so với các bạn cùng trang lứa. Do sự tác động sớm của hormon sinh dục sụn đầu xương của trẻ sẽ đóng lại sớm ngăn cản sự phát triển chiều cao sau này. Vì vậy, chiều cao của trẻ dậy thì sớm sẽ sẽ bị hạn chế lúc trưởng thành. Can thiệp kịp thời sẽ giúp cải thiện chiều cao của trẻ.
• Ngực phát triển do tuyến vú tăng sinh chịu sự ảnh hưởng của các hormon sinh dục. Đây là dấu hiệu thực thể đầu tiên của dậy thì và cũng là đặc điểm nhiều phụ huynh thường lo lắng và đưa trẻ đến khám nhất. Ngực phát triển 1 bên trong vài tháng đầu, sau đó phát triển đồng đều 2 bên. Ngực nhô ra rõ rệt, quầng vú sậm màu, cương cứng là những đặc điểm thường gặp.
• Một số trẻ gái có tình trạng tăng sinh tuyến vú đơn độc do xung nội tiết chưa ổn định mà không kèm các dấu hiệu dậy thì ở cơ quan khác; có 2 đỉnh tuổi thường gặp tình trạng này là trong 2 năm đầu (thường tự thuyên giảm sau 2 tuổi) và từ 6 – 8 tuổi. Những trẻ này vẫn phát triển dậy thì theo đúng tuổi bình thường. Tuy nhiên, có khoảng 14 – 20% trẻ sẽ diễn tiến thành dậy thì sớm. Vì vậy theo dõi trẻ tăng sinh tuyến vú đơn độc mỗi 6 tháng là cần thiết để đánh giá sự phát triển của trẻ.
• Những thay đổi bộ phận sinh dục: tăng kích thước môi lớn và môi nhỏ. Xuất hiện dịch nhầy âm đạo.
• Phát triển lông mu, lông nách, xuất hiệu mụn và bắt đầu có mùi cơ thể.
• Bắt đầu có huyết trắng hoặc kinh nguyệt khi dậy thì đã tiến triển xa hơn. Kinh nguyệt thường xuất hiện muộn 2 – 3 năm sau khi các dấu hiệu khác đã xảy ra.

Thứ tự xuất hiện các dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ gái có thể giúp gợi ý nguyên nhân dậy thì sớm: có thể bình thường như trong diễn tiến dậy thì sinh lý gồm phát triển vú, sau đó là phát triển lông sinh dục, cuối cùng là kinh nguyệt gợi ý nguyên nhân dậy thì sớm trung ương; trong một số trường hợp trẻ chỉ biểu hiện kinh nguyệt là dấu hiệu đầu tiên thường gợi ý nguyên nhân dậy thì sớm ngoại biên.

Tâm lý trẻ gái lúc dậy thì

Bên cạnh những thay đổi về thể chất, tâm lý trẻ gái cũng thay đổi rõ rệt. Trẻ bắt đầu muốn sống độc lập, tự chủ, không thích sống trong khuôn khổ của cha mẹ mà thường miễn cưỡng hoặc chống lại lời nói của cha mẹ. Trẻ thường muốn có phòng riêng, các công việc vệ sinh cá nhân trẻ bắt đầu muốn từ làm và thường e ngại khi cha mẹ giúp đỡ. Trẻ cũng bắt đầu trở nên nhạy cảm hơn, bướng bỉnh hơn. Đôi khi cha mẹ trách cứ nhẹ nhàng trẻ cũng sẽ cảm thấy tủi thân. Ngoài ra trẻ cũng bắt đầu quan tâm đến ngoại hình nhận thức mình đã trở thành một thiếu nữ nên sẽ điệu đà và biết chăm chút bản thân hơn rất nhiều. Đôi khi trẻ cảm thấy tự ti về cơ thể của mình. Trẻ cũng bắt đầu để ý đến những bạn khác giới. Điều quan trọng cần lưu ý là trẻ gái dậy thì sớm đạt được sự trưởng thành sinh sản trước khi trưởng thành về thể chất và tâm lý. Do đó trẻ dễ bị các vấn đề về lạm dụng nếu như cha mẹ không theo dõi, động viên và hướng dẫn trẻ.