Trong một lần nuôi cá cảnh để giảm stress, tôi vô tình phát hiện ra loài cá và cách nuôi giúp người gần như tay trắng có thể khởi nghiệp.
Cá bảy màu có tên gọi là Poecilia reticulata, là một trong những loại cá cảnh nước ngọt phổ biến nhất thế giới. Nó là một thành viên nhỏ của họ cá khổng tước (Poecilia). Con cái dài khoảng 2,5 - 4 cm; con đực dài khoảng 2 - 3 cm. Chúng đẻ con chứ không đẻ trứng.
Cá bảy màu có nguồn gốc từ Jamaica. Năm 1866, Robert John Lechmere Guppy sống ở đảo Trinidad thuộc British West Indies đã gửi vài con cá bảy màu đến bảo tàng Anh để nhận dạng. Albert C.L.G Gunther đã đặt tên khoa học cho nó là Girardinus guppii để ghi công Guppy vào cuối năm đó. Đến năm 1913, đặt tên lại là Lebistes reticulatus, tên khoa học chính thức bấy giờ. Tuy nhiên, loài cá này đã được Wilhelm Peters mô tả trước đó vào năm 1859 trong số những sinh vật ông thu thập được từ Nam Mĩ. Mặc dù Girardinus guppii hiện nay được coi là từ đồng nghĩa của Poecilia reticulata, nhưng tên gọi "guppy" vẫn được sử dụng. Theo thời gian cá bảy màu đã được đặt nhiều tên gọi khoa học khác, nhưng hiện tại Poecilia reticulata là danh pháp được coi là hợp lệ.
Cá bảy màu là cá bản địa của Trinidad và một số khu vực thuộc Nam Mĩ, đặc biệt là Antigua và Barbuda, Barbados, Brasil, Guyana, Netherlands Antilles, Trinidad và Tobago, quần đảo Virgin và Venezuela. Tuy nhiên, cá bảy màu đã được đưa vào nhiều quốc gia khác tại các châu lục, ngoại trừ châu Nam Cực. Đôi khi điều này diễn ra một cách ngẫu nhiên, nhưng thường trong vai trò sinh vật kiểm soát muỗi, với hi vọng cá bảy màu sẽ ăn các loại ấu trùng muỗi và làm giảm sự lan truyền của bệnh sốt rét. Trong nhiều trường hợp, những con cá bảy màu lại trở thành loài xâm hại có ảnh hưởng tiêu cực tới quần xã cá bản địa.
Cá bảy màu sống thích hợp ở nhiệt độ nước khoảng 28°C (82°F). Cá bảy màu dễ nuôi, sinh sản nhanh, nhiều, đa dạng về màu sắc nhất trong số các loài cá cảnh. Hiện nay, cá bảy màu có rất nhiều loại. Và tùy theo nhu cầu của khách hàng mà giá cả cũng khác nhau.
Cá bảy màu đực có màu sắc sặc sỡ hơn nhưng lại có kích thước nhỏ hơn cá bảy màu cái.
Sau khi cá cái được thụ tinh thì một vùng sẫm màu gần hậu môn, gọi là đốm thai, sẽ lớn dần lên và sẫm màu đi. Thời kì mang thai của cá cái từ 22 - 30 ngày, trung bình khoảng 28 ngày. Cá cái sẽ sinh ra từ 2 - 200 cá con, thông thường vào khoảng 5 - 30 cá con. Cá con vừa sinh ra đã có thể bơi, ăn, và tránh nguy hiểm. Chỉ vài giờ sau khi sinh xong, cá cái lại sẵn sàng cho việc thụ thai. Cá cái có khả năng lưu trữ tinh trùng, nên chỉ cần một lần thụ tinh, cá cái có thể sinh nhiều lần. Nếu không nuôi riêng hoặc không có lưới ngăn, cá trưởng thành sẽ ăn cá con.
Cá con cần khoảng một hoặc hai tháng để trưởng thành. Thức ăn cho cá con thường là rong rêu, ấu trùng artemia … Nhìn chung, cá bảy màu là loài ăn tạp. Chúng có thể ăn bất cứ thức ăn gì từ động và thực vật.
Đôi khi những con đực có thể đối xử với nhau một cách hung hãn, tham gia vào những cuộc chọi đứt vây hay các hành vi ức hiếp khác. Chúng lựa chọn đối tác và ghi nhớ các đối tác này.
Người ta đã lai thành công cá bảy màu với một số loài khác thuộc chi Poecilia (poecilia latipinna/velifera). Ví dụ cá bảy màu đực và Poecilia cái. Tuy nhiên, con lai luôn là cá đực và có vẻ vô sinh.
Nên nuôi cá bảy màu ở nơi có ánh sáng, hoặc bạn có thể thắp đèn duy trì phát sáng từ 10 - 14 tiếng mỗi ngày.
Nên thả bèo hoặc nuôi rong, tảo trong hồ nuôi cùng với cá để cung cấp môi trường sống tốt cũng như nguồn thức ăn cho cá con.
Nuôi cá bảy màu không cần sủi oxy nhưng cần dùng nước đã để lâu ngày cho bay hết mùi clo. Khi thay nước, chỉ nên thay 40 - 50% nước hồ nuôi.
Cá bảy màu có vòng đời khá ngắn khoảng 1 - 3 năm. Tuy nhiên, trong suốt quá trình sống chúng sẽ sinh ra rất nhiều cá con.
…
II - Ý tưởng ra sao?
Từ ý tưởng lóe ra ban đầu, tôi bắt tay vào nghiên cứu kĩ hơn về loài cá bảy màu, cách thức nuôi chúng, thị trường cá cảnh … và nhận ra nuôi cá bảy màu để kinh doanh là hướng đi rất khả thi, nhưng bạn phải giải quyết được những vấn đề cốt yếu sau đây:
1. Phương pháp nuôi: Hiện có rất nhiều người nuôi cá bảy màu để kinh doanh và họ đang nuôi bằng rất nhiều phương pháp khác nhau. Có người nuôi cá bảy màu dưới ao, có người nuôi cá bảy màu trong bể, có người nuôi cá bảy màu trong khay/thùng nhựa … Tuy nhiên, theo đánh giá của tôi, những phương pháp nuôi đó chưa tối ưu vì không tận dụng được tối đa diện tích, gặp nhiều rủi ro trong quá trình nuôi khi cá bị bệnh … Bên cạnh đó, nuôi chung số lượng lớn cá sẽ dẫn đến việc khó kiểm soát chất lượng, hình thức con giống. Sau khi nghiên cứu, tôi đã tìm ra mô hình nuôi cá bảy màu trong chai Pet kết hợp với bể/khay/thùng, nhưng do đây là bí mật kinh doanh nên tôi xin không chia sẻ chi tiết, phổ biến.
Nhìn chung, bạn sẽ phát triển khu nuôi cá bảy màu trên sân thượng nhà bạn hoặc diện tích đất mà bạn có, bằng cách nuôi cá bảy màu trong chai Pet kết hợp với bể/khay/thùng đặt trên kệ để tận dụng cả khoảng không gian phía trên. Những chai Pet sẽ là nơi chuyên nuôi những cặp cá bố mẹ để nhân giống hoặc những con cá cùng loại; còn những bể/khay/thùng sẽ là nơi chuyên ươm giống (nuôi những cá con đến cá trưởng thành) để xuất bán.
2. Nguồn thức ăn: Khi nuôi cá bảy màu để kinh doanh, bạn phải chủ động sản xuất nguyên liệu, chế biến thức ăn cho chúng để giảm chi phí. Nhiều người khi nuôi cá bảy màu lại ra cửa hàng mua thức ăn chế biến sẵn cho chúng ăn nên chi phí nuôi tăng cao; từ đó, giá thành cũng tăng và lợi nhuận giảm sút. Nguyên liệu dùng để chế biến thức ăn cho cá bảy màu rất nhiều, người nuôi có thể dễ dàng sản xuất hay thu mua để chế biến thức ăn cho chúng. Tuy nhiên, như đã nói, đây là bí mật kinh doanh nên tôi xin không chia sẻ chi tiết, phổ biến cách thức chế biến thức ăn cho cá bảy màu.
Khi đã tìm ra cách thức chế biến thức ăn cho cá bảy màu, bạn nên đầu tư sản xuất, chế biến hàng loạt để phục vụ nhu cầu của mình và người khác, bởi bán thức ăn cho cá bảy màu có thể đem lại doanh thu rất lớn cho bạn.
3. Khâu bán hàng: Đây là khâu cuối cùng nhưng lại đóng vai trò quyết định thành công của người khởi nghiệp. Nhiều người sau khi nhân giống cá bảy màu đại trà bắt đầu tìm cách đưa chúng ra thị trường bằng cách phát triển các kênh bán sỉ và bán lẻ. Tuy nhiên, để có thể bán được nhiều hơn nữa họ phải đóng vai trò dẫn dắt thị trường bằng cách tạo ra những con giống chất lượng, biết phân loại chúng từ khâu sản xuất giống; biết sáng tạo ra các cách bán hàng độc đáo như chỉ bán cá bảy màu dưới hình thức nào đó, các cách chơi cá bảy màu như chơi cá bảy màu trong trường hợp nào đó, dưới hình thức nào đó … Do thiếu những điều này nên những người kinh doanh cá bảy màu chưa tạo ra nhu cầu lớn về cá bảy màu. Theo đánh giá của tôi, cá bảy màu là loài cá dễ nuôi, đẹp mắt, đa dạng, phí thấp … rất thích hợp để phổ cập cho nhiều người chơi, nhất là những người sống ở nơi nhiều áp lực. Vấn đề ở đây là phổ cập cho họ bằng cách nào? Nói như vậy, có nghĩa bạn cần tạo ra một đội ngũ chuyên nghĩ ra ý tưởng, thiết kế hồ nuôi, hướng dẫn khách hàng, bảo trì hồ nuôi, chăm sóc cá kiểng … cho khách hàng; chứ không phải chỉ dừng sau hoạt động bán hàng. Quảng cáo, dẫn dắt nhu cầu khách hàng cho đến cung cấp tất cả dịch vụ đáp ứng nhu cầu khách hàng trong suốt quá trình chơi. Khách hàng ở đây được hiểu là từ cá nhân cho tới tổ chức. Khi đó, doanh thu không chỉ đến từ hoạt động bán cá mà còn đến từ những hoạt động khác.
Một vấn đề nữa thôi thúc tôi nghĩ ra mô hình kinh doanh này là giá thành cá bảy màu. Cho dù cá bảy màu đẹp như thế nào thì chúng cũng chỉ là con cá giúp người chơi thư giãn; do đó, giá thành cá bảy màu không nên quá cao để càng nhiều người chơi càng tốt. Người kinh doanh nên xem những gì mình đang làm là hoạt động đem niềm vui cho nhiều người, không nên “vắt chanh, bỏ vỏ” khiến người chơi quay lưng với họ.
Với mô hình nuôi cá bảy màu trong chai Pet kết hợp với bể/khay/thùng, bất cứ ai có niềm đam mê với cá bảy màu, có chút vốn liếng và diện tích đều có thể khởi nghiệp thành công. Mô hình kinh doanh này cũng có thể đem lại thu nhập cho những người đang đi làm, bởi họ không cần dành quá nhiều thời gian cho nó. Đối với các bạn trẻ, đây là mô hình kiếm tiền khá thú vị, bởi không gì vui bằng mỗi ngày vừa được ngắm những con cá đẹp vừa có tiền trang trải cuộc sống.
III - Thực hiện thế nào?
Bạn liên hệ tác giả ý tưởng nhé!
Chat Master (Anastar) - Tác giả ý tưởng
🌿 Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc và yêu thích bài viết. Mời bạn tham khảo các bài chia sẻ thuộc nhiều chủ đề khác nhau trong cuộc sống (Khởi nghiệp kinh doanh; Tư duy tích cực; Học tập; Làm việc; v.v...) trên trang nhà: http://anastar.vn/. Chúc bạn những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống!