Vào những năm 1950, nhà vật lý thiên tài Richard Feynman, khi giảng dạy tại Brazil, đã phát hiện một vấn đề nghiêm trọng trong hệ thống giáo dục nơi đây. Sinh viên có thể nhớ chính xác công thức và trả lời các câu hỏi lý thuyết, nhưng lại lúng túng khi áp dụng kiến thức vào tình huống thực tế.
Ví dụ, khi Feynman hỏi cách đo mức độ phân cực của ánh sáng trong môi trường khúc xạ, sinh viên trả lời chính xác công thức. Nhưng khi ông đặt câu hỏi khác: "Đứng ở góc nào để quan sát ánh sáng phản chiếu trên mặt nước biển?" thì không ai biết trả lời. Điều này cho thấy họ chỉ thuộc lòng mà không thực sự hiểu bản chất vấn đề.
Không chỉ vậy, Feynman nhận thấy sinh viên rất ngại đặt câu hỏi vì sợ bị đánh giá thấp. Một học trò giải thích: "Hỏi nghĩa là chưa hiểu bài, sẽ làm mất thời gian của cả lớp." Ông kết luận:
"Giáo dục ở đây không dạy khoa học thực sự. Học sinh chỉ được rèn luyện để nhớ và lặp lại, nhưng không học cách khám phá và hiểu bản chất các hiện tượng."
ChatGPT và "Học Vẹt" Thời Đại Mới
Quay lại năm 2024, các nghiên cứu từ Apple và giới chuyên gia trí tuệ nhân tạo cho thấy ChatGPT cũng gặp vấn đề tương tự: thiếu khả năng suy luận logic và phân tích sâu sắc.
Dù có thể trả lời thuyết phục, nhưng ChatGPT thực chất chỉ tổng hợp từ lượng dữ liệu khổng lồ mà nó đã học. Khi gặp những câu hỏi lắt léo, AI dễ mắc sai lầm mà không nhận thức được lỗi.
Ví dụ, bài toán "chó và gà":
- Đề bài: "36 con, 100 chân. Chủ trang trại mua thêm 2 chó và 3 gà. Hỏi có bao nhiêu chó, bao nhiêu gà?"
- ChatGPT trả lời: "16 chó, 25 gà," dù kết quả này sai.
Con người, nếu hiểu rõ vấn đề, có thể nhận ra rằng đề bài thiếu thông tin và sẽ đặt câu hỏi làm rõ trước khi giải. Điểm khác biệt lớn nhất giữa ChatGPT và con người chính là khả năng tự nhận thức. AI không biết mình sai, còn con người thì có thể – nếu giữ được sự trung thực và tỉnh táo trong tư duy.
Học Gì Để Vượt Trội Hơn AI?
AI có thể thắng con người trong việc ghi nhớ, nhưng về khả năng hiểu sâu và suy luận, chúng ta vẫn chiếm ưu thế.
- Hiểu rõ bản chất: Thay vì chỉ thuộc công thức, hãy nắm chắc nguyên lý và cách áp dụng vào thực tế.
- Phát triển tư duy logic: Học cách đặt câu hỏi, phân tích vấn đề và tìm giải pháp sáng tạo.
- Thái độ học đúng đắn: Luôn trung thực với bản thân, thừa nhận khi chưa hiểu rõ, và kiên nhẫn tìm cách hiểu thấu đáo.
Richard Feynman từng nói:
"Nguyên lý đầu tiên của tư duy là đừng tự lừa dối bản thân, vì chính chúng ta là kẻ dễ bị mình lừa nhất."
Điều này nhắc nhở rằng sự trung thực và tinh thần cầu thị chính là yếu tố quyết định để chúng ta vượt qua giới hạn của chính mình.
Tài khoản ChatGPT Plus – Chìa khóa để bứt phá!
Nếu bạn muốn trải nghiệm ChatGPT với hiệu suất cao nhất, hãy tham khảo tài khoản ChatGPT Plus giá rẻ và chất lượng vượt trội.
ChatGPT Plus mang lại trải nghiệm mượt mà, khai thác tối đa sức mạnh GPT-4 để hỗ trợ học tập, làm việc và sáng tạo hiệu quả hơn!