Tầm quan trọng của trí tưởng tượng ? 

Einstein đã từng nói rằng, “trí tưởng tượng quan trọng hơn kiến thức. Kiến thức là hữu hạn. Trí tưởng tượng là vô cùng và bao quát toàn thế giới.” Trích dẫn này hoàn toàn nắm bắt sức mạnh của trí tưởng tượng, và những hạn chế của kiến thức. Bằng nhiều cách, kiến thức rất dễ dàng có được nhưng trí tưởng tượng thì cần có sự dũng cảm và kiên trì.

Trí tưởng tượng là gì?

Trí tưởng tượng là sử dụng bộ não và các giác quan để tạo ra một hình ảnh nào đó trong tâm trí. Trí tưởng tượng có thể dựa trên trải nghiệm hoặc kiến thức đã tiếp thu hoặc kết hợp các vấn đề lại với nhau. 

Vậy trí tưởng tượng hoạt động như thế nào?

Khoa học từ lâu đã cho rằng bản chất phức tạp của trí tưởng tượng có liên quan nhiều hơn một khu vực trong não. Những phát hiện từ nghiên cứu này cho thấy trí tưởng tượng sử dụng một phần lớn bộ não của con người, tạo ra một mạng lưới hoạt động kết nối ở nhiều khu vực não khác nhau. 

hình ảnhTrẻ sẽ học và nhớ tốt hơn hơn khi sử dụng trí tưởng tượng

Phải chăng trí tưởng tượng là đặc quyền của con người?

Trí tưởng tượng là một khả năng độc đáo của con người. Nhờ có trí tưởng tượng, chúng ta có thể sửa đổi và phát triển môi trường xung quanh để rồi tạo ra và phát minh ra những ý tưởng mới, cấu trúc mới, công nghệ mới. 

Quá trình phát triển của trí tưởng tượng

Tổ tiên đầu tiên của loài người đã chứng minh mức độ tưởng tượng cơ bản bằng việc chế tạo công cụ, kỹ năng săn bắn hợp tác và tương tác xã hội và xác lập lãnh thổ. Mức độ tưởng tượng của họ bị hạn chế, tuy nhiên, có lẽ liên quan đến kích thước não bộ và khả năng suy nghĩ của họ.


 Khi con người phát triển, các nhà khoa học đã nhận thấy sự gia tăng kích thước não, tiến bộ về kỹ năng và sáng tạo và xã hội lúc đó đã phát triển phức tạp hơn. Nuôi trồng, chế tạo công cụ tinh vi, phát triển ngôn ngữ, nghi thức và phát triển nghệ thuật đều đòi hỏi một sự phát triển phức tạp về suy nghĩ và tương tác về tinh thần: trí tưởng tượng

Độ tuổi nào phát huy trí tưởng tượng cao nhất ? 

Các nhà khoa học ngày nay nghiên cứu quá trình phát triển não bộ và thể chất, tinh thân đã chứng minh được rằng trẻ em sẽ phát triển trí tưởng tượng mạnh nhất trong độ tuổi 3-6. Thông qua những trò chơi giả định hoặc các trò chơi thông minh Nhật Bản, trẻ em tạo ra một thế giới mới, cho phép chúng phát triển và học hỏi từ những trải nghiệm mới mà tự bản thân mình khám phá ra. 

Trí tưởng tượng và các trò chơi thông minh đã được chứng minh là làm tăng sự phát triển não ở trẻ em. Ở cấp độ thần kinh, trí tưởng tượng có thể làm tăng số lượng kết nối thần kinh trong não, liên kết các vùng khác nhau. Những liên kết này cần được kích thích liên tục để được duy trì.

Trí tưởng tượng nền tảng của học tập và tư duy sáng tạo

Trẻ sẽ học và nhớ tốt hơn hơn khi sử dụng trí tưởng tượng. Trí tưởng tượng sẽ tạo ra nhiều liên kết thần kinh hơn trong não, thu hút nhiều vùng hơn trong tâm trí và nó giúp trẻ em học tập tốt hơn. 

Shirley S. Wang - tiến sĩ ngành Tâm lý học của Đại học Yale đã khẳng định, trí tưởng tượng giúp ích rất nhiều trong quá trình phát triển nhận thức của trẻ. Đồng thời, tiến sĩ Naotmi Lavelle, người đứng sau chương trình khoa học nổi tiếng dành cho trẻ mang tên Science Wows cũng cho rằng, việc sử dụng trí tưởng tượng đặc biệt là trong các trò chơi thuở ấu thơ thúc đẩy các hoạt động của não bộ, góp phần vào quá trình phát triển toàn diện của bé và áp dụng vào thực tế cuộc sống sau này

Điều này đúng cho tất cả các môn học, không chỉ những môn chúng ta coi là sáng tạo hơn. Ví dụ, đối với môn văn học, chỉ có trí tưởng tượng mới có thể kết nối hoặc ghép các từ lại với nhau thành một đoạn văn hoàn chỉnh.  Như vậy, trí tưởng tượng mới là nền tảng của mọi tư duy của con người và chìa khóa để học tập và sáng tạo. 

hình ảnh

Những yếu tố nào giết chết trí tưởng tượng ?

Công nghệ đang giúp con người tiến bộ vượt bậc, nhưng chúng ta cần hiểu rằng một số công nghệ sẽ giết chết trí tưởng tượng ở trẻ em, đặc biệt là ứng dụng trên màn hình như TV, iPad, iPhone,….Vì hình ảnh sẽ đi vào não bộ, và não không cần phải hình thành hình ảnh hay kết nối nữa, não bộ chỉ theo dõi một cách bị động, và vì thế khu vực này không phát triển tối đa tiềm năng của nó. Vì vậy, ba mẹ có thể áp dụng các phương pháp cai điện thoại hay tivi nhé. 

Trước khi những công nghệ giải trí với màn hình ra đời, tuổi thơ của con người được trưởng thành một cách tự nhiên, bới những bài hát, những câu chuyện kể nhằm kích thích trí tưởng tượng, những trò chơi dân gian và tự do vui chơi trong thiên nhiên, …. Đó là một trường hoàn hảo của trí tưởng tượng hình thành. 

Hiện nay, các ba mẹ tập trung nhiều vào cho con học nhiều nhưng ít để ý đến nền tảng của tiếp thu là trí tưởng tượng. Để cho bé nhận thức vững vàng, ba mẹ hãy nuôi dưỡng và phát triển trí tưởng tượng. 

Các phương pháp nuôi dưỡng và phát triển trí tưởng tượng trong thời hiện đại?

1. Thiết bị âm thanh không màn hình

Các thiết bị âm thanh không màn hình dành cho trẻ em sẽ nuôi dưỡng và phát huy tối đa tiềm năng về trí tưởng tượng ở trẻ em. Điều tuyệt vời nhất là thiết kế để bé chủ động khám phá một cách hào hứng. Thiết bị âm thanh KIDPOD là tương tác thông minh giúp trẻ em khám phá thế giới mà không có màn hình, để phát triển ngôn ngữ và trí tưởng tượng hiệu quả. 

2. Học một ngoại ngữ mới

Hãy để bé làm quen thêm một ngoại ngữ mới cũng giúp trẻ phát huy trí tưởng tượng tốt. Việc kết nối tất cả giác quan: nghe, nói, nhìn, phát âm,… buộc não bộ phải kết nối tất cả giác quan. Học ở đây không có nghĩa là đưa bé tới trung tâm, mà chỉ là đơn giản những phương pháp dạy trẻ ở nhà, để không mất đi tuổi thơ của con. 

3. Khám phá thế giới thiên nhiên

Hãy đưa bé đi dạo để bé cảm nhận thế giới với tất cả giác quan, và trí tưởng tượng được tự do bay bổng. Quan sát một con bướm bay, nhìn một chú voi trong sở thú hay học các luật lệ ở trung tâm vui chơi trẻ em cũng là nền tảng cho trí tưởng tượng

4. Đóng vai một nhân vật

Nếu bạn để ý, trẻ em rất thích đóng vai, ví dụ “trò chơi mẹ con”, vì khi nhập vai, bé phải tưởng tượng mình trong vai đó và bắt chước các hành vi. Ở độ tuổi 3 tuổi, bé rất thích trò chơi này hoặc các trò chơi thông minh phát triển ngôn ngữ, nó là bản năng để phát triển. Rất nhiều trẻ vừa nghe truyện kể trên KIDPOD và tự nhập vai vào nhân vật thực sự hiệu quả ở nhà.

5. Học âm nhạc hoặc hội họa

Từ lâu âm nhạc có những năng lực siêu phàm và việc tiếp thu “ngôn ngữ âm nhạc” hay “ngôn ngữ hình ảnh” sẽ giúp trí phát triển trí tưởng tượng hiệu quả. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là bé phải hứng khởi chứ không phải ép buộc hay nhồi nhét. 

6. Môi trường và thói quen cổ vũ cho trí tưởng tượng phát triển

Cuối cùng và cũng rất quan trọng, đó là môi trường cổ vũ cho bé tự do với những ý tưởng của mình, thúc đẩy sự tò mò, khơi gợi nhiều sự kết nối. Là phụ huynh, hãy đặt câu hỏi tại sao và sẵn sàng cổ vũ nhé, dù câu trả lời điên rồ nhất, vì đó là lúc bé đang kết nối trí tưởng tượng. KIDPOD có một số chương trình podcast giải thích thế giới một cách khoa học, để khơi gợi sự tò mò và suy nghĩ, tạo cho trí tưởng tượng phát triển. Đừng bao giờ áp đặt ý niệm của người lớn lên con, hãy khuyến khích con đưa ra các ý tưởng, và hãy lắng nghe với tất cả tin tưởng và tình yêu thương.

Như vậy, trí tưởng tượng là điều cực kỳ quan trọng và phát triển rực rỡ từ 3-6 tuổi, ba mẹ hãy để ý cai điện thoại, ti vi trong độ tuổi này - và tham gia các hoạt động để kích hoạt trí tưởng tượng

Sưu tầm.