Tinh vân có thể là những đám bụi tập hợp lại với nhau do hấp dẫn (khối lượng chưa đủ để tạo thành một ngôi sao hay một thiên thể lớn), hoặc cũng có thể là vật chất được phóng ra do sự kết thúc của một ngôi sao. Khi bị tác động bởi lực hấp dẫn hoặc cách khác, một phần của nó sẽ biến thành một ngôi sao. Theo cách này, tinh vân là một nhà máy sản xuất sao liên tục tạo ra hàng chục nghìn ngôi sao.
Những ngôi sao này phát ra mức năng lượng cao và bức xạ biến phần còn lại của tinh vân có màu đỏ hồng. Đó là lý do tại sao tinh vân trông rất sặc sỡ và ấn tượng khi nhìn qua kính thiên văn.
Tinh vân Lạp Hộ (Orion)
Orion là tinh vân xác định vị trí dễ dàng nhất trên bầu trời. Nó cách hành tinh của chúng ta gần 1300 năm ánh sáng. Nó được gọi như vậy vì nó nằm trong chòm sao Orion. Nó còn được gọi là Messier 42, NGC 1976 hoặc M42. Theo ước tính sơ bộ, tinh vân Orion trải dài trên 100 năm ánh sáng hoặc hơn.
Nó có lẽ là khu vực hình thành sao gần nhất từ hệ mặt trời của chúng ta. Orion thuộc loại tinh vân khuếch tán vì nó phát ra ánh sáng riêng hoặc phản chiếu ánh sáng từ các ngôi sao xung quanh.
Bạn cũng có thể nhìn thấy tinh vân Lạp Hộ bằng mắt thường. Lần đầu tiên, hình ảnh của nó được chụp vào năm 1880 bởi William Huggins, một nhà thiên văn nghiệp dư người Mỹ.
Vào các tháng 8 và 9, bạn có thể xem Chòm sao Orion ở phía đông ít nhất một giờ rưỡi đến hai giờ trước bình minh.
Chỉ cần xác định vị trí ngôi sao sáng Betelgeuse ở phía trên bên trái của Chòm sao. Khi bạn vẽ một đường nối nó với ngôi sao nằm ở phía đông nhất trong Vành đai của Orion và kéo dài nó ra xa hơn, bạn sẽ đến vị trí của Orion.
Đôi mắt của chúng ta không thể phát hiện màu sắc khi các vật thể có vẻ mờ, và đó là lý do tại sao cần có kính thiên văn mạnh để nhìn thấy tinh vân Orion ở dạng đa sắc.
Để có thể nhìn thấy hình ảnh hùng vĩ của tinh vân Lạp Hộ, hãy sử dụng kính thiên văn có khẩu độ tối thiểu 4 inch. Điều thú vị là mỗi năm khi nhìn thấy bạn sẽ có cái nhìn khác về nó vì nó sinh ra những ngôi sao mới mỗi năm cùng với sự thay đổi động của nó.
Nếu bạn có thể nhận thấy màu cam hoặc màu đỏ thẫm trong tinh vân, thì đó là do hydro và màu xanh lục là do oxy trong tinh vân Orion.
Các nhà khoa học coi tinh vân Orion là vườn ươm của các ngôi sao – một phòng thí nghiệm hoàn hảo để khám phá quá trình hình thành các ngôi sao diễn ra như thế nào vì nó nằm gần Trái Đất của chúng ta nhất.
Đại bàng (Eagle)
Tinh vân Đại Bàng là một tinh vân hình thành sao nổi tiếng và đáng để quan sát trên bầu trời quang đãng. Nó còn được gọi là Messier 16 hoặc M16. Nó mang đến một cảnh tượng hùng vĩ với ba Trụ Sáng Tạo của nó được chụp ảnh lần đầu tiên bởi Hubble vào năm 1995.
Tinh vân này được đặt tên như vậy vì nó có hình dạng giống với một con đại bàng. Tinh vân Đại Bàng nằm cách Trái Đất gần 7.000 năm ánh sáng. Nó nổi tiếng với cấu trúc trụ kéo dài gần 70 năm ánh sáng.
Vị trí của Eagle
Bạn cần nhìn thấy tinh vân này trong chòm sao Scutum. Đầu tiên, hãy tìm hiểu ngôi sao Gamma Scuti trong chòm sao này. Nó là một thiên thể khổng lồ màu trắng với độ lớn biểu kiến là 4,70. Di chuyển 2-3 độ về phía tây, bạn sẽ có một khung cảnh ngoạn mục của tinh vân Đại Bàng.
Kính viễn vọng 4 inch có thể cung cấp cho bạn một cái nhìn khá tốt về nó. Nếu bạn muốn xem các Trụ Cột Sáng Tạo trong tinh vân Đại Bàng, bạn cần chọn một ống kính 12 inch để có tầm nhìn tuyệt vời.
Tinh vân Xoắn Ốc (Helix)
Tinh vân Xoắn Ốc nằm cách Trái Đất chỉ 700 năm ánh sáng. Nó được gọi như vậy vì cấu trúc giống như cuộn dây.
Helix có thể được nhìn thấy trong chòm sao Bảo Bình. Do độ sáng bề mặt thấp, Helix phần lớn vẫn khó nắm bắt nếu bầu trời không đủ sáng hoặc không bị ô nhiễm ánh sáng.
Điều này có nghĩa là bạn cần theo dõi Helix khá cẩn thận! Ngoài ra, bạn cần phát hiện Helix ở đúng vùng trên bầu trời.
Khi nhìn bằng ống nhòm, Helix xuất hiện giống như một vật thể trăng tròn nhưng gần bằng một nửa kích thước của mặt trăng trên bầu trời!
Khi quan sát bằng kính thiên văn 3″, bạn sẽ có thể nhận thấy cấu trúc giống như một chiếc nhẫn. Nó có thể được quan sát cao hơn nhiều trên bầu trời ở vĩ độ phía nam, nhưng từ bầu trời phía bắc , nó có thể được nhìn thấy 12-16 độ so với đường chân trời.
Nếu bạn muốn xem phần trung tâm của Helix, thì bạn cần sử dụng gương phản xạ 8” với công suất phóng đại gần 80-90x. Để cải thiện tầm nhìn màu sắc, bạn cũng có thể sử dụng bộ lọc UHC để xem tinh vân này.
Helix có thể được định vị trên bầu trời với sự trợ giúp của Sao Fomalhaut. Helix nằm ở 10-14 độ về phía tây bắc của Fomalhaut, là ngôi sao sáng nhất trong vùng đó của bầu trời. Nếu không, khu vực này chỉ toàn những ngôi sao mờ nhạt.
Fomalhaut cũng gần Trái đất hơn ở khoảng cách chỉ 25 năm ánh sáng.
Vị trí nhìn thấy Fomalhaut trên bầu trời: Từ Nam bán cầu, khá dễ dàng để nhìn thấy Fomalhaut vì nó rất dễ thấy bởi độ chói của nó mà không có bất kỳ ngôi sao sáng nào khác xung quanh. Mặc dù từ Bắc bán cầu, nó nằm ở vị trí thấp, nhưng vẫn có thể dễ dàng quan sát nó trong các tháng từ tháng 10 đến tháng 12!
Tinh vân là một vật thể trên bầu trời vô cùng rực rỡ và đẹp. Được ngắm nhìn và thưởng thức những thiên thể này là một trải nghiệm thiên văn rất thú vị.
(Nguồn: mezoom.net)