Chia sẻ kinh nghiệm: tự học tiếng Anh trên máy tính
Mình đang muốn học tiếng Anh, thấy có bài viết này khá hay (thực ra cũng đang bắt đầu áp dụng rồi) nên share lại, ai có kinh nghiệm gì vào đây chia sẻ với anh chị em nha ^^
Cách đây 2 năm, mình đặt quyết tâm học tiếng Anh giao tiếp, nhưng khổ nỗi lịch làm bận rộn, mà nhà mình cũng xa các trung tâm, thế nên mình đã tự tìm hiểu cách học online. Bi giờ sau 2 năm, TOEIC gần 800, coi như cũng là thành công rực rỡ. Mình chia sẻ kinh nghiệm tổng hợp và đúc rút được ở đây cho xem có ai cần đến không nhé.
Giờ thì chắc nhiều mẹ cũng biết, xu hướng mới trong học ngoại ngữ là phương pháp học theo diễn biến tự nhiên, như khi người ta học tiếng mẹ đẻ: Nghe – nói – đọc –viết. Nghe cả năm rồi mới nói, nói mãi lên lớp 1 rồi mới đọc, biết đọc rồi mới biết viết. Muốn thành ra một bài văn thì (ít ra) cũng phải đọc chán văn mẫu các kiểu :)). Thời gian qua bọn mình k học như thế. Kiểu viết- đọc- nói- nghe ấy, nên đối với hầu hết người bình thường thì khó mà thành công được
1, nghe nghe và nghe, cho đến khi trong não hình thành rất nhiều từ vựng (ở dạng audio nhé, từ vựng dạng chữ viết mà các bạn học có bao giờ nghe mà nhận ra đc đâu). Túm lại là nghe cho đến khi mỗi lần mình nghe từ đó, hay câu đó, não mình có phản xạ nhận ra là người ta đang nói về cái gì, hiểu như hiểu bố mẹ mình nói tiếng việt ấy. Ngoài ra, não cũng phải hình thành rất nhiều cấu trúc, kiểu như chỉ nghe loáng thoáng chữ đầu chữ cuối là đã biết người ta đang nói về cái gì rồi
2, Một kĩ năng mình muốn đặt giữa nghe với nói, đó là kĩ năng phát âm. Thứ nhất, đó là thứ khó mà tự học được, phải có người chỉ bảo cho mình. Thứ hai, bạn phát âm sai có nghĩa là từ vựng của bạn sai, người ta sẽ k hiểu bạn. Thứ ba, khi bạn phát âm sai thì bạn cũng k biết âm thanh như nào là đúng, và kết quả là bạn sẽ không nghe được (tin tớ đi, học phát âm xong nghe thích lắm, cảm giác như kể cả mình k biết từ đấy cũng lờ mờ đoán đc nó viết thế nào). Phát âm tiếng anh thì quan trọng nhất là luyện các phụ âm, đặc biệt là phụ âm cuối, quan trọng như dấu trong tiếng Việt vậy. Cái này thì nhiều bạn thường bỏ tuốt, kết quả là dù khi nghe hay nói, night, nice, nine, knife của các bạn đều như một.
3, Nói. Có nghe rồi thì nói sẽ dễ thôi. Nhiều bạn tin là mình biết nói, vì các bạn ấy biết hết các cấu trúc và từ vựng (giả sử là phát âm cũng đúng luôn) nhưng lúc cần thì lại lúng ba lúng búng, k thể dùng các thứ có trong não mình. Học nói thực ra là học phản xạ. Nói tiếng Việt nhiều khi nói mà k cần nghĩ (mặc dù hơi nguy hiểm nhưng cũng là một tài năng :))). Căn bản là bạn phải phản xạ được ngay lúc đấy, chứ k phải ngồi chơi trò xếp chữ. Để có phản xạ thì phải có nghe, phải có giao tiếp, phải có môi trường. Khi còn bé, chủ yếu là mình lặp lại những từ, rồi đến những câu của bố mẹ mình nói, chứ có phải dày công học ngữ pháp rồi thiết kế cả câu như kiến trúc sư đâu.
4, Tiếp đến là đọc. Cũng thế thôi, không phải có từ vựng rồi mới đọc được, mà phải đọc rồi mới có từ vựng được. Nếu bạn trâu bò thích ôm quyển từ điển học thuộc lòng thì tớ cũng k can, nhá :)). Từ vựng Anh lắm thế, học cả đời cũng k hết. Thế nên chỉ nên và cũng chỉ có thể học những từ hay dùng nhất (core words) thôi, chứ đảm bảo nhiều bạn cũng chả biết hết các từ tiếng Việt đâu mà bon chen. Làm sao để biết đâu là những từ hay dùng nhất? Đọc thật nhiều, từ nào lạ thì tra, tra xong đọc tiếp, lại gặp mà chưa nhớ thì tra lại, thế là những từ gặp nhiều sẽ đc tra nhiều, gặp ít sẽ đc tra ít, túm lại là kết quả bạn sẽ nhớ nhất những từ thông dụng và chỉ láng máng những từ người ta ít dùng.
Đọc xong thì viết. Cái này khoai thì cũng khoai mà không khoai thì cũng k khoai, em chú trọng học giao tiếp nên thú thực với các mẹ là cũng chưa tìm hiểu được.
Xong phần lý thuyết, tiếp đến là giải pháp.
1, Nghe: Thời buổi này có rất nhiều nguồn nghe. Về đời sống thì xem phim (lần đầu k phụ đề, lần 2 có phụ đề, lần 3 lại k phụ đề), VOA (đọc chậm, rõ từng âm), nghe nhạc (hay phết)… Nhưng tớ là một đứa lười, lại k có tính tự giác, nên lên lịch mà chả bao giờ tuân thủ được.
Mình dùng trang web này để luyện khả năng nghe của mình, sau khi học thử một vài trang web và phần mềm thì tớ thấy luyện chỗ này là ổn nhất, học được nhiều cấu trúc câu, cách nói của người bản ngữ một cách tự nhiên. Nhưng nhược điểm là hơn tốn thời gian, tuy nhiên tốc độ học/thời gian một ngày là bạn tự quyết định thôi.Trang này cũng đang quảng cáo trên web nhà mình nè.
Bạn nào định học giống mình thì đây là link giảm giá 10% cho Hellochao nhé
Trang web này là trang web tớ thích nhất, theo đúng những lí thuyết mà tớ tin. Kiểu là mỗi ngày bạn sẽ được học một số từ và một số câu thông dụng, cái cách người ta nói thường ngày. Lặp đi lặp lại nhiều lần rồi nó sẽ thành của mình. Bạn ứng dụng những câu đấy trong giao tiếp luôn, chứ k phải ngồi thiết kế câu nói từ từ vựng và ngữ pháp (thường kq sẽ rất tệ hại) nữa. Cho đến ngày hôm sau bạn mới đc học bài tiếp theo. Giá thì siêu rẻ (một phần vì còn mới, một phần vì kiểu lấy tiền để bạn có động lực học hàng ngày, vì bạn dù có học hay k thì cũng chỉ có thời hạn nhất định). À, nếu dùng link giảm giá sẽ được miễn 10% đấy, kiểu như nếu là giá 200k ->180k thì mua thẻ mobi 100k + 4x20k về nạp.
Trước khi học (hoặc trc khi nạp tiền), bạn nên đọc kĩ các hướng dẫn học trên trang web, không thiệt đâu. Tớ khuyến cáo là trên đấy có nhiều option, các bạn chỉ nên học những thứ mình yếu/thích thôi. Học nhiều quá đến lúc mệt thì nản.
Bạn nào mà k có tính kiên trì, thì cũng k nên thử, học tiếng Anh mà k kiên trì k tích lũy thì tớ chịu :p.
Khi đọc từ, hellochao có kiểu đọc tách ghép âm, để cho bạn có thể nhận rõ từng âm. Nhưng như thế chưa đủ cho câu chuyện phát âm. Mình nhiệt liệt cổ súy các bạn ít nhất nên đi học một khóa phát âm, vì nhiều bạn sẽ bất ngờ khi biết rất hiếm khi có hai âm tiết giống hệt nhau giữa tiếng Anh và tiếng Việt. Các cô mình ngày xưa (và cả mình nữa) chuyên gia chuyển hết âm tiếng anh sang giọng việt, kết quả là chẳng những các bạn “hót” k hay, mà nghe cũng k hiểu, ví dụ như /z/, /r/, /dg/, /đ/ (mình viết nôm na thế) trong tiếng anh khác nhau rất rõ ràng, nhưng đối với bọn mình thì chính xác như nhau. Thế là thêm một cái khó khăn để nghe cho ra cái chữ.
Các bạn có thể search youtube cách dạy phát âm của thầy Phạm Việt Thắng của Hellochao, theo mình thấy dạy phát âm online thì các video của thầy là hay nhất từ trước đến giờ.
Cái này chỉ cần đăng kí tài khoản, chưa cần nạp tiền đã có thể tham gia chơi rồi.
Quy tắc khi mình học một thầy giáo ở Headstart: học xong về nhà tập đọc âm đấy thật dài +thật mạnh trong vòng 5’ mỗi ngày + tập câu có nhiều âm đấy trong vòng 5’. Đảm bảo mỏ sẽ dẻo lên và tai sẽ quen thêm.
2, Tiếp theo thì học nói và học phản xạ. Dĩ nhiên bạn nên đọc theo cái câu của hellochao. Có nhiều trung tâm luyện phát âm, nhưng chỗ mình học là Headstart. Mình rất thích môi trường ở trung tâm: thầy giáo tâm huyết, học viên cũng đều nhiệt tình và k chỉ trong lớp học mà từ khi bước chân vào trung tâm, nói chuyện với bảo vệ đã 100% English. Trong trung tâm có một quán café nho nhỏ, mọi người đến đó đều nói 100% tiếng Anh và tuyệt đối k nói tiếng Việt, bạn có thể đến đó bất cứ lúc nào (3h chiều-> 9h tối) để học phản xạ nói. Mình đã thấy nhiều người thay đổi từ 10 năm câm lặng (tiếng anh) đến hót như khiếu sau 1-2 khóa đào tạo ở đây.
Ở headstart thì có ưu điểm là nói chuyện tự nhiên, tự tin và thực tế, nhưng nhược điểm là hầu hết bạn đều nói chuyện với những người Việt nói tiếng anh, nên dù nói lưu loát thì văn phong vẫn k giống của người bản ngữ, có thể giải quyết bằng cách luyện ở hellochao để biết cách nói của người ta ^^
Mình nghĩ là các trung tâm khác cũng có ưu điểm riêng, nhưng mình chưa học ở đó nên chưa biết, bạn nào có kinh nghiệm thì chia sẻ nhé
Sau khi đã tàm tạm có phản xạ và biết cách xây dựng một cuộc hội thoại đủ sâu sắc, bạn có thể tìm đến những nơi có môi trường nói tiếng Anh level cao hơn hoặc nhiều hơn. Cái này thì nhiều. Ví dụ như mình có đi học một khóa Global Passport của mấy bạn AIESEC FTUhttps://www.facebook.com/ftuhanoi.aiesec thấy cũng khá hay. Hoặc là bạn có thể tham gia các cuộc gặp gỡ của dân phượt (couch surfing) https://www.facebook.com/cshanoi?ref=br_tf, kiểu mấy bạn nước ngoài đến việt nam và các bạn việt nam có sẵn chỗ ở đến giao lưu với nhau… Nói chung là những cơ hội về sau thì đầy ra, tùy thuộc vào các bạn thôi.
3, Về đọc, để đọc nhiều thì các bạn có thể đọc ebook tiếng Anh, hoặc lên các diễn đàn, trang facebook tiếng Anh chém gió. Để tra nhanh từ có thể dùng lingoes, cái này rất hay. Máy lởm như mình thìdùng bộ từ điển Goldendict, bộ từ điển ổn định nhất mà mình từng cài. Cái Golden Dict (giống Babylon, edict, stardict) chỉ là công cụ để đọc từ điển, bạn lên mạng tải các từ điển về và dùng cái đó đọc (giống kiểu mobireader để đọc ebook và tải ebook về đọc vậy) (mình dùng oxford và mbat (nguồn của oxford và lạc việt) thấy cũng khá ổn). Đuôi của file từ điển đọc trong golden dict là .bgl, đầy ra trên mạng. Có cái đó rồi muốn tra cái gì bạn cứ bôi đen rồi ấn Ctrl + C +C, nhanh cực, k bị ảnh hưởng đến tốc độ đọc hiểu, đỡ nản hơn cho các bạn mới bắt đầu. Nhược điểm so với lingoes là mình chưa cài thành công phần phát âm. Khi ổn ổn hơn rồi có thể chỉ dùng từ điển Anh-Anh thôi, cái này rất được khuyến khích, để cắt cái phản xạ dịch sang tiếng việt tự động của não đi, mô tả từ tiếng anh bằng 1 câu khác, thế mới có ngày suy nghĩ bằng tiếng Anh được.
Cụ thể về cài đặt và các vấn đề công nghệ thì các bạn tự search google nhé