Gù lưng là một dị tật cột sống gây mất thẩm mỹ, có thể khiến trẻ mặc cảm và tự ti sau này. Dị tật này có thể là bẩm sinh hoặc hình thành do sinh hoạt sai tư thế. Vì vậy, một trong những điều khiến nhiều phụ huynh lo lắng là liệu việc cho trẻ tập ngồi sớm có gây ra gù lưng hay không?
Trẻ bị gù lưng là một dị tật có thể gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt sau này của trẻ. Nếu bạn đang lo việc cho con ngồi sớm có thể bị gù lưng thì hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
1. Trẻ bị gù lưng là gì?
Đường cong từ trước ra sau ở cột sống là bình thường và khỏe mạnh ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, nếu cột sống của trẻ cong về phía trước từ 50 độ trở lên, trẻ nên được bác sĩ chuyên khoa cột sống thăm khám. Gù lưng là một đường cong bất thường về phía trước ở phần trên của cột sống, rất phổ biến. Trẻ bị gù lưng thường có ngoại hình tròn trịa và khối vai lớn. Trong khi một số trẻ em sinh ra với chứng gù lưng bẩm sinh, các trường hợp thường gặp là do mắc phải và phát triển rõ ràng nhất ở độ tuổi vị thành niên.
Hầu hết các trường hợp trẻ bị gù lưng ở tuổi vị thành niên là nhẹ và cần được bác sĩ theo dõi chặt chẽ cho đến khi đạt tuổi trưởng thành. Nhiều trẻ bị gù lưng nhẹ sẽ không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu đường cong của cột sống trở nên nghiêm trọng, gù lưng có thể dẫn đến đau và biến dạng, cũng như chèn ép phổi và cản trở hô hấp. Trong những trường hợp này, trẻ bị gù lưng nặng có thể cần được điều chỉnh bằng nẹp và thậm chí phải phẫu thuật.
2. Nguyên nhân nào khiến trẻ bị gù lưng?
Trẻ bị gù lưng có thể là hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân chính xác dẫn đến gù lưng không được biết đến.
- Một trong những nguyên nhân có thể là di truyền trong gia đình, chẳng hạn như hội chứng Scheuermann. Điều này có nghĩa là trẻ bị gù lưng từ khi sinh ra và thường được phát hiện khi trẻ bắt đầu biết ngồi. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ vẫn lo lắng liệu cho trẻ tập ngồi sớm có gây gù lưng không.
- Trẻ có thể bị gù lưng do các tình trạng thần kinh cơ như bại não, nứt đốt sống, nhiễm trùng cột sống và các khối u.
- Các tác động từ bên ngoài, bao gồm các phương pháp điều trị khối u cột sống như hóa trị, xạ trị và phẫu thuật, cũng có thể gây ra tình trạng gù lưng.
3. Khi cha mẹ cho trẻ tập ngồi sớm có bị gù lưng không?
Trước khoảng 5 đến 6 tháng tuổi, cột sống của trẻ vẫn chưa phát triển đủ để có thể ngồi thẳng. Trẻ sẽ tự ngồi dậy khi não và cơ thể đã sẵn sàng. Khi cơ thể trẻ đã phát triển đủ cơ bắp và khả năng kiểm soát thăng bằng – thường vào khoảng sáu đến tám tháng tuổi (một số trẻ sớm hơn và một số trẻ muộn hơn) – trẻ sẽ tự ngồi thẳng lưng mà không cần trợ giúp. Khả năng ngồi thẳng thường xảy ra sau khi sức mạnh cơ bắp ở chân, tay, vai và lưng của trẻ đã được phát triển tốt thông qua việc trườn sấp, và não bộ của trẻ đã trưởng thành đến mức có các phản xạ quan trọng hỗ trợ sự phát triển lành mạnh về thăng bằng, tư thế và chuyển động.
Cho trẻ tập ngồi sớm có bị gù lưng không? Thật sự, việc cho trẻ biết ngồi sớm có thể cản trở sự phát triển tự nhiên của các kỹ năng, mỗi kỹ năng đều đóng một vai trò quan trọng trong quá trình học tập và phát triển sau này. Ví dụ, ngồi sớm thường khiến trẻ sơ sinh nằm sấp ít hơn. Điều này dẫn đến ít cơ hội di chuyển và tăng cường kinh nghiệm, giảm khả năng phát triển các phản xạ quan trọng cho phép trẻ bò, trườn, và ngồi một cách an toàn. Trước khi có thể ngồi dậy, trẻ phải hoàn thành khả năng kiểm soát đầu và tự động điều chỉnh vị trí giữ đầu để phản ứng với chuyển động. Điều này giúp phát triển cân bằng lành mạnh, kiểm soát trơn tru các cơ của mắt và nhận thức thị giác. Kiểm soát đầu ở tư thế nằm sấp phát triển nhanh hơn nhiều so với bất kỳ tư thế nào khác.
Hơn nữa, khi tập cho trẻ ngồi quá sớm, cột sống chưa sẵn sàng để chịu sức nặng của phần trên cơ thể, nhất là phần đầu, dễ bị biến dạng và gây cong vẹo về sau. Một số bà mẹ cũng có thói quen ép trẻ ngồi ở tư thế thẳng lưng dưới sáu tháng tuổi, chẳng hạn như trong ghế ôm chân. Điều này làm hạn chế sự tự do di chuyển của trẻ và ngăn cản cơ hội phát triển sức mạnh cơ bắp cần thiết để bò và leo.
Tóm lại, thay vì lo lắng cho trẻ tập ngồi sớm có bị gù lưng không, cha mẹ không cần quá vội vàng khi tập cho bé ngồi. Bản chất sẽ quyết định thời điểm. Trước 6 tháng tuổi, điều quan trọng là giúp trẻ phát triển trí não và cơ thể sẵn sàng cho việc vận động, sau đó là khả năng ngồi dựa trên kỹ năng thích hợp từ nằm sấp và giữ thẳng đầu, tránh để cong lưng. Tuy nhiên, trẻ bị gù lưng còn có thể do nguyên nhân bệnh lý và chế độ dinh dưỡng kém. Vì vậy, khi thấy lưng bị gù, cần đưa trẻ thăm khám và có biện pháp can thiệp sớm, phòng tránh những dị dạng cột sống trong tương lai.