Bên cạnh những biện pháp ngừa thai quen thuộc như dùng bao cao su, đặt vòng, cấy que tránh thai,… Thuốc tránh thai cũng là một trong những lựa chọn được chị em phụ nữ sử dụng rất phổ biến.


Giữa xã hội phát triển hiện đại như ngày nay, tránh thai đã trở thành một vấn đề “dễ thở” hơn rất nhiều đối với phụ nữ so với thời xa xưa. Trong đó, thuốc tránh thai là một trong những biện pháp được sử dụng phổ biến nhất do hiệu quả mang lại khá cao. Tuy nhiên, nếu không biết cách sử dụng, thuốc tránh thai hoàn toàn có thể là “mối họa” khiến cho chị em gặp phải nhiều rắc rối sau này.


Có những loại thuốc tránh thai nào?


Thuốc tránh thai là những loại thuốc giúp chặn đứng quá trình hình thành bào thai nhằm ngăn ngừa việc có thai ngoài ý muốn. Hiện nay, có hai loại thuốc tránh thai đó chính là loại sử dụng hằng ngày và loại sử dụng một lần (hay còn gọi là thuốc tránh thai khẩn cấp). Vậy hai loại thuốc này có gì khác nhau và hiệu quả ngừa thai của chúng có tương tự nhau không?


Thuốc tránh thai hàng ngày:


Thành phần chính của thuốc tránh thai hằng ngày bao gồm estrogen và progesterone, là những loại hormone sinh dục nữ làm ngăn chặn quá trình rụng trứng. Khi trứng không rụng sẽ loại bỏ được nguy cơ gặp tinh trùng dẫn đến quá trình thụ thai. Ngoài ra, thuốc tránh thai hàng ngày còn có tác dụng làm đặc dịch màng tử cung nhằm khiến cho tinh trùng gặp khó khăn khi di chuyển, không có cơ hội tìm đến trứng. Đồng thời cũng khiến lớp niêm mạc tử cung mỏng dần, hoặc nếu trứng có gặp được tinh trùng thì cũng không thể làm tổ trong buồng tử cung để hình thành nên bào thai. Thuốc tránh thai hằng ngày có 2 loại, loại 21 và loại 28 viên.


Thuốc tránh thai sử dụng một lần (thuốc tránh thai khẩn cấp)


Loại còn lại chính là thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng khi các cặp đôi quan hệ tình dục mà không áp dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào trước đó. Thành phần của loại thuốc này cũng tương tự như thuốc tránh thai hằng ngày, nhưng với hàm lượng mạnh và cao hơn gấp 4 lần. Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng ngăn cản sự rụng trứng ngay lập tức tránh dẫn đến việc thụ thai. Tác dụng mạnh mẽ hơn nhưng không có nghĩa là loại thuốc này mang lại hiệu quả cao hơn. Ngoài ra, việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp còn dễ gây ra những tổn thương nặng nề cho cơ thể và cơ quan sinh sản của phụ nữ gấp nhiều lần thuốc tránh thai hằng ngày. Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng được chia ra làm 2 loại, loại 1 viên và loại 2 viên sử dụng tốt nhất là trong 72 giờ đầu tiên sau khi quan hệ.


Những tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng thuốc tránh thai


Vì bản chất là một loại thuốc nên chúng có thể mang lại cho người sử dụng những tác dụng phụ không mong muốn. Các mẹ muốn sử dụng thuốc tránh thai sau sinh nên biết để có thể cân nhắc kỹ càng trước quyết định có nên dùng thuốc tránh thai hay không.


Tăng cân: Nguyên nhân chính dẫn đến việc thuốc tránh thai gây tăng cân đó là do lượng estrogen có trong chúng khá cao. Estrogen sẽ kích thích sự thèm ăn và làm tích tụ nước trong cơ thể khiến cân nặng thay đổi rõ rệt.


Ra máu âm đạo: Nếu sử dụng đúng như hướng dẫn, hiện tượng này không có gì đáng lo ngại và sẽ tự biến mất sau khoảng 3 đến 4 tháng đầu sử dụng thuốc. Nếu bạn nhận thấy lượng máu ra nhiều bất thường hoặc kéo dài trên 5 ngày không hết thì hãy lập tức đến bệnh viện gặp bác sĩ ngay.


Kinh nguyệt biến mất: Trái ngược lại với hiện tượng ra máu âm đạo, một số chị em khi sử dụng thuốc tránh thai có thể bị chậm hoặc không thấy kinh nguyệt xuất hiện trong thời gian đầu. Điều này xảy ra do nội tiết trong cơ thể thay đổi. Nếu tình trạng mất kinh kéo dài, tốt nhất nên đi khám ngay.


Nhức đầu, buồn nôn: Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng mình rằng, đa số phụ nữ dùng thuốc tránh thai đều bị đau đầu hoặc đau nửa đầu trong thời gian sử dụng. Qua một thời gian chúng sẽ có chiều hướng giảm và biến mất. Nếu đau nhức dữ dội trong thời gian dài, có lẽ bạn nên đến gặp bác sĩ để xin tư vấn.


Âm đạo dễ bị viêm nhiễm hơn: Đây là một tác dụng phụ khiến chị em vô cùng khó chịu vì “cô bé” có mùi hôi, ngứa ngáy và khí hư ra nhiều. Nguyên nhân cũng là do sự thay đổi bất thường của lượng estrogen trong cơ thể.


Đau tức ngực: Đây là một trong những phản ứng bình thường ở thời gian đầu sử dụng thuốc. Chúng cũng sẽ tự cải thiện hoặc biến mất sau một thời gian cơ thể đã thích nghi. Bạn chỉ nên đến bệnh viện trong trường hợp ngực sưng tấy, nổi u cục to và đau bất thường.


Cách sử dụng thuốc tránh thai an toàn và hiệu quả nhất


Nếu sử dụng thuốc tránh thai không an toàn, cơ quan sinh sản của phụ nữ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề thậm chí có thể bị vô sinh. Dưới đây là cách dùng thuốc an toàn và hiệu quả nhất chị em nên tham khảo:


Đối với thuốc tránh thai hằng ngày: Cách sử dụng đúng như tên gọi. Khi chọn thuốc tránh thai hằng ngày, chị em bắt buộc phải uống thuốc liền mạch trong suốt khoảng thời gian muốn tránh thai. Loại 28 viên sẽ uống liên tục không ngừng, loại 21 viên thì ngừng 7 ngày sau 1 vỉ rồi tiếp tục uống vỉ thứ 2 như bình thường. Mỗi ngày uống một viên duy nhất, nên đặt ra một giờ cố định để không bị quên thuốc và giúp cơ thể thích ứng tốt hơn, viên đầu tiên sẽ uống vào ngày bắt đầu thấy kinh nguyệt.


Đối với thuốc tránh thai khẩn cấp: Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp đôi khi vẫn có thể “dính” bầu, nhất là khi đã qua 72 giờ sau quan hệ. Vì thế, nếu đã quan hệ tình dục không sử dụng bất kỳ biện pháp an toàn nào mà vẫn chưa muốn có con, các cặp đôi nên lưu ý uống thuốc càng sớm càng tốt. Với liều 1 viên, uống ngay trong vòng 24 giờ sau quan hệ, với liều 2 viên thì uống viên đầu tiên trong 1 giờ sau quan hệ, viên thứ hai sau viên thứ nhất 12 giờ. Theo nguyên lý, sau 24 giờ hiệu quả tránh thai sẽ là 95%, giảm lần lượt xuống còn 85% sau 48 giờ và chỉ còn 58% nếu uống thuốc sau 72 giờ. Thuốc tránh thai khẩn cấp nhạy cảm và đặc biệt hơn rất nhiều so với thuốc tránh thai hằng ngày, vì thế khi uống chị em nên lưu ý những điểm sau:


+ Không dùng thuốc tránh thai khẩn cấp quá 2 lần/tháng.


+ Nếu bị nôn sau khi uống thuốc phải ngay lập tức uống liều khác bù vào.    Trong trường hợp sau 2 – 3 giờ mới nôn thì không cần bù nữa.


+ Không sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp khi đang dùng song song với thuốc hạ sốt, an thần, nhuận tràng,…