5 dấu hiệu tâm lý nghiêm trọng ở trẻ, nếu không can thiệp con có nguy cơ bỏ học, sa sút trí tuệ

5 dấu hiệu tâm lý tiêu cực ở trẻ nếu mẹ không sớm nhận biết và giúp con khắc phục sẽ để lại những “di chứng” nặng nề đối với tương lai con sau này.

Trẻ em thường ít khi chia sẻ chuyện trường lớp với mẹ nếu ngày thường mối quan hệ mẹ - con thiếu sự gần gũi. Điều mẹ cần làm là hãy nhanh chóng cải thiện mối quan hệ với con đồng thời luôn theo sát để kịp thời phát hiện 5 dấu hiệu tâm lý nghiêm trọng ở con trẻ và phải điều chỉnh ngay trước khi quá muộn.

Thường xuyên so sánh mình với bạn bè

Bạn Minh có 1 chiếc Ipad. Tại sao con lại không có? Đừng lấy làm khó chịu nếu một ngày các mẹ thấy con bảo thế. So sánh thuộc về bản chất tự nhiên của con người, ở cả người lớn lẫn trẻ em. Tuy nhiên, nhà tâm lý học Desiree Wee, Viện Sức khỏe tâm thần Singapore cho biết các bé thường gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa mong muốn và nhu cầu thật sự.

Các con nghĩ rằng chúng phải có những thứ giống bạn bè, nếu không chúng sẽ cảm thấy bị thua thiệt. Và trẻ có thể cảm thấy buồn, tức giận, chán nản khi không được đáp ứng nhu cầu như bạn bè - Desiree giải thích. Điều này về lâu dài có thể tạo hố sâu ngăn cách giữa mẹ và trẻ, dẫn đến việc trẻ có xu hướng nổi loạn, học hành sa sút như một cách chống đối vì “ngộ nhận” bố mẹ đã không quan tâm đến mình.

Mẹ nên làm gì?

Theo chuyên gia tâm lý, mẹ nên tôn trọng mong muốn của con. Hãy nói với trẻ: Mẹ biết con cũng muốn có 1 cái iPad giống Minh hoặc Có iPad thích thật đấy. Mẹ biết con rất buồn khi bạn Minh có mà con không có.

Bố mẹ đừng gạt đi, phớt lờ yêu cầu của trẻ hoặc dùng một số từ mang ý nghĩa tiêu cực như "tham lam", "hư hỏng". Việc này có thể khiến trẻ nghĩ bố mẹ không ủng hộ hoặc không quan tâm đến nhu cầu của con cái.

Mẽ hãy dạy con rằng con không cần phải bắt chước bạn hoặc phải có thứ bạn có. Đồng thời nhấn mạnh những ưu điểm của các món đồ con đang sở hữu. Mẹ có thể làm gương bằng cách thể hiện niềm hạnh phúc, hài lòng với món đồ nào đó trong nhà.

Khi đó mẹ có thể nói: Không có iPad cũng buồn đó nhưng con biết không nhà mình có tivi để giải trí và mẹ rất vui khi cả nhà cùng ngồi xem phim với nhau.

Con là kẻ bắt nạt

Chuyên gia tâm lý Desire cho biết trẻ trở thành kẻ bắt nạt vì rất nhiều lý do. Nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ hay bắt nạt người khác thường có học lực kém và có nguy cơ bị trầm cảm.

Về lâu dài, thói hung hăng sẽ làm trẻ thiếu các kỹ năng xã hội, nghiện các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá… và vi phạm pháp luật.

Mẹ nên làm gì?

Hẳn mẹ sẽ rất buồn và xấu hổ khi biết con hay bắt nạt bạn bè ở trường nhưng điều quan trọng là mẹ phải giữ bình tĩnh. Những đứa trẻ như vậy thường khó kiểm soát sự hung hăng và mẹ cần làm gương cho con bằng cách giải quyết xung đột một cách ôn hòa.

Mặt khác, mẹ cần trò chuyện cùng con để tìm hiểu xem có điều gì hay sự thay đổi nào ở nhà/trường làm con cảm thấy giận dữ, buồn bực, cô đơn hay không. Từ đó mẹ dạy con cách kiềm chế cơn giận (chẳng hạn khi con thấy người khó chịu, tim đập mạnh, răng nghiến chặt, tay chân run rẩy chuẩn bị bùng nổ cơn giận dữ với ai đó, con hãy rời đi chỗ khác…). Mẹ cũng hạn chế con xem những chương trình tivi hay chơi những game bạo lực. Nếu cảm thấy bế tắc trong việc cảm hóa trẻ, mẹ hãy đến bác sĩ tâm lý nhờ can thiệp.

Con bị bắt nạt

Những đứa trẻ bị bắt nạt thường có biểu hiện tâm lý tiêu cực như sau: sống hướng nội, thụ động khi xảy ra xung đột và có kỹ năng xã hội kém. Chính điều này làm trẻ càng ngày càng trở nên tự ti, yếu đuối và bị trầm cảm. Trong đó, một số trẻ còn có khiếu ở một lĩnh vực nào đó, thông minh, sáng tạo, hầu như rất ít bạn và dễ gây sự chú ý.

Mẹ nên làm gì?

Thường thì các con chỉ hiểu bắt nạt là một hành vi gây hấn thân thể nên mẹ phải cho con biết bắt nạt còn bao gồm việc bị bêu xấu, trêu chọc và đe dọa.

Nếu nghi ngờ con bị bắt nạt, mẹ cần nhẹ nhàng khơi gợi để con nói ra những ẩn ức trong lòng. Sự nhẫn nại là cần thiết trong lúc này vì có thể phải mất một thời gian con mới mở lòng và kể lại những điều tồi tệ đã xảy ra với con ở trường.

Nếu mọi chuyện nghiêm trọng, mẹ có thể đến gặp giáo viên của con và nhờ nhà trường can thiệp.

Gian lận trong thi cử

Hành vi gian lận trong thi cử có thể đến từ việc con bị áp lực trong thi cử hoặc chính con/ cha mẹ kỳ vọng phải đạt điểm số cao để không thua sút bạn bè.

Mẹ nên làm gì?

Mẹ cần giải thích cho con hiểu hậu quả của việc gian lận trong thi cử, nếu chẳng may bị phát giác con sẽ phải nhận hình phạt của trường, mọi người mất lòng tin ở con; bản thân con cũng cảm thấy xấu hổ và bị bạn bè xa lánh… Nếu con đạt điểm tốt nhờ gian lận thì điều đó quả là bất hạnh đối với con. Tâm lý ỷ y không cần học vẫn đạt điểm cao làm con lười học, mất căn bản các môn và trở thành một người dốt thật sự… Điều này ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của con. Thêm nữa, nếu con gian lận mà đạt điểm tốt thì điều này thật sự bất công với các bạn con, những người học hành tử tế.

Mẹ hãy nói với trẻ, không trung thực chỉ mang lại cho con những điều phù phiếm và con trở thành kẻ lừa dối trong mắt mọi người. Việc đạt kết quả cao hoàn toàn vô nghĩa nếu không xuất phát từ khả năng thật sự của mình.

Bên cạnh việc phê phán hành vi xấu này của con, bố mẹ cần khen ngợi và thưởng cho trẻ khi con trung thực, hoàn thành bài kiểm tra bằng thực lực của mình.

Con bị điểm kém

Nhiều mẹ khi con gặp điểm kém sẽ phản ứng tiêu cực với con bằng những lời chỉ trích nặng nề như "Đồ biếng nhác", "bất cẩn", "ngu ngốc...".Một số các mẹ nghĩ rằng nói vậy để con có động lực cố gắng nhưng theo chuyên gia tâm lý, thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Những lời nói nặng nề giết chết sự sáng tạo ở trẻ, làm con trở nên tự ti, khép kín, sợ sệt, tâm lý không thoải mái… Theo đó, kết quả học tập của con chẳng những không cải thiện mà còn sa sút nghiêm trọng hơn.

Mẹ nên làm gì?

Mẹ nên gần gũi với con, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng xem trẻ cảm thấy như thế nào về kết quả học tập và tôn trọng những điều con chia sẻ. Trên cơ sở đó, mẹ nên khích lệ, giúp con nhận ra những điểm mạnh để phát huy, qua đó xây dựng lòng tự tin ở trẻ.

Như vậy, trong quá trình nuôi dạy con, mẹ nhớ phải thật sát sao để kịp thời phát hiện 5 dấu hiệu tâm lý tiêu cực ở con. Chỉ cần mẹ sơ sẩy là con sẽ đi chệch đường và đối mặt với những hậu quả không mong muốn.