Trị Mụn - kiến thức y khoa dành cho các bạn ( Phần 1)
NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ MỤN TRỨNG CÁ
BSCK2. Vũ Hồng Thái
ThS.BS. Nguyễn Trọng Hào
BV Da liễu Tp. Hồ Chí Minh
MỤN TRỨNG CÁ: BỆNH DA THƯỜNG GẶP
Mụn trứng cá là bệnh da phổ biến của thanh thiếu niên, chiếm đến 85% ở nhóm tuổi này và rất thường gặp tại các phòng khám chuyên khoa da. Bệnh không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng làm người bệnh mặc cảm, mất tự tin và tác động xấu đến chất lượng cuộc sống. Hằng năm, tại bệnh viện Da liễu Tp. Hồ Chí Minh có khoảng 80 – 90 ngàn lượt người đến khám mụn trứng cá, chiếm tỷ lệ cao thứ 2 chỉ sau nhóm bệnh chàm. Trong quá trình khám và điều trị, chúng tôi nhận thấy cần phải tư vấn thật kỹ cho người bệnh để từ đó họ hiểu được bản chất của mụn trứng cá và tuân thủ điều trị tốt hơn. Với mục đích giáo dục sức khỏe, trong cuốn sổ tay này chúng tôi sẽ cung cấp một số kiến thức cơ bản về nguyên nhân, triệu chứng, các phương pháp điều trị cũng như cách chăm sóc da cho người mụn trứng cá.
Mụn trứng cá gây ảnh hưởng tâm lý cho thanh thiếu niên
NGUYÊN NHÂN MỤN TRỨNG CÁ: BỆNH CỦA NANG LÔNG TUYẾN BÃ
Mụn trứng cá hình thành khi lỗ nang lông trên da bị bít tắc do chất bã nhờn tiết ra nhiều. Điều này xảy ra khi chúng ta bước vào tuổi dậy thì, cơ thể phát triển mạnh bắt đầu tăng sản xuất một số hormone sinh dục làm cho các tuyết bã phình to và tiết ra nhiều chất bã nhờn. Đó là lý do tại sao thanh thiếu niên là lứa tuổi bắt đầu xuất hiện mụn trứng cá. Phụ nữ cũng thường nổi mụn vào những ngày trước khi hành kinh vì khi đó cũng có sự thay đổi lượng hormone sinh dục.
Có 4 yếu tố quan trọng hình thành nên mụn, đó là:
- Tăng sản xuất chất bã nhờn
- Tăng sừng hóa nang lông
- Hoạt động của vi khuẩn
- Quá trình viêm
Các yếu tố hình thành mụn trứng cá
Mụn đầu đen hình thành khi chất bã nhờn và tế bào chết làm tắc lỗ nang lông nhưng bề mặt da hở nên nhân mụn bị không khí oxy hóa tạo màu đen. Nhìn vào nang lông chúng ta thấy màu đen nên gọi là mụn đầu đen hay “nhân mở”.
Mụn đầu trắng hình thành khi có quá nhiều chất dầu và tế bào chết gây bít tắc lỗ nang lông và không hở ra da, nên còn gọi là “nhân đóng”.
Vi khuẩn gây mụn tên là Propionibacteria acnes thường trú trên da khi gặp điều kiện thuận lợi có nhiều chất bã nhờn sẽ “sinh sôi nảy nở”. Vi khuẩn nhân lên trong nang lông bị bít tắc làm cho nang lông viêm nhiều với biểu hiện là mụn trở nên nóng, đỏ, sưng.
Khi mụn viêm đi sâu xuống da sẽ hình thành nên các mụn nang, nốt. Đây là những thể mụn nặng nhất, gây đau đớn và khi lành để lại sẹo xấu.