Hỏi - Đáp về thuốc bổ cho mẹ chuẩn bị mang thai và mang thai
Dù không thể thay thế được chế độ ăn uống lành mạnh, thuốc bổ tổng hợp dành cho bà mẹ chuẩn bị mang thai và mang thai là cần thiết. Dưới đây là những thông tin bạn cần biết để chọn được loại vitamin và khoáng chất tổng hợp tốt cho thai kỳ của mình.
Hỏi: Khi nào tôi nên bắt đầu uống thuốc bổ tiền sản tổng hợp?
Bạn cần uống thuốc bổ tiền sản ít nhất 3 tháng trước khi mang thai. Ảnh: Inmagine.
Đáp: Nếu có thể, hãy bắt đầu uống trước thời điểm bạn dự định mang thai 3 tháng. Trứng bắt đầu chín khoảng 3 tháng trước khi nó được giải phóng để tham gia vào quá trình thụ tinh, đây là thời điểm quan trọng để bạn bổ sung các dưỡng chất cần thiết để có những quả trứng trưởng thành khoẻ mạnh nhất. Dị tật ống thần kinh bẩm sinh (như tật nứt đốt sống) xảy ra trong 4-6 tuần đầu tiên của thai kỳ. Nếu bạn cho rằng mình đã mang thai mà vẫn chưa bổ sung vitamin từ trước, đừng đợi đến lần khám thai đầu tiên để được kê toa thuốc vì khi đó có thể bạn đã bỏ qua giai đoạn phát triển quan trọng này của thai nhi. Hãy uống bổ sung viên uống acid folic không cần toa ngay.
Hỏi: Loại vitamin và khoáng chất nào là quan trọng nhất và tại sao?
Đáp: Theo các nghiên cứu đáng tin cậy, có 3 loại dưỡng chất quan trọng nhất cho bà mẹ mang thai là acid folic (vitamin B9), chất sắt và canxi. Acid folic giúp phòng ngừa các dị tật ống thần kinh bẩm sinh, sắt quan trọng cho việc vận chuyển oxy đến thai nhi và phòng chống thiếu máu cho bà mẹ, còn canxi giúp phát triển hệ xương của em bé và phòng ngừa mất xương ở người mẹ.
Hỏi: Có phải mọi loại thuốc bổ tiền sản đều như nhau?
Đáp: Không phải thế. Mặc dù có chỉ dẫn chung về dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai được đưa ra bởi cơ quan y tế, nhưng các loại thuốc bổ sung vitamin tổng hợp không bắt buộc phải chúa hàm lượng các chất như nhau. Có nhiều công thức khác nhau tập trung vào các loại dưỡng chất khác nhau. Một số loại thuốc bổ chứa đủ loại dưỡng chất, và một số loại khác chỉ chứa thành phần tập trung vào một hay vài chất. Nếu bạn có vấn dề đặc biệt về sức khoẻ, bác sĩ phụ sản sẽ đề xuất loại thuốc bổ phù hợp nhất với nhu cầu dưỡng chất cần bổ sung của bạn.
Hỏi: Tôi có thể dùng thuốc bổ tiền sản mà không cần kê toa hay gốc thảo dược?
Đáp: Chẳng có gì sai trái với việc dùng vitamin tổng hợp cho bà mẹ trước và trong khi mang thai nằm trong nhóm không cần toa (thực phẩm chức năng) được công nhận bởi cơ quan quản lý dược phẩm. Tuy nhiên, các chuyên gia có một chút lo ngại về việc các loại thuốc do người mẹ tự lựa chọn có thể chứa thành phần thảo dược không phù hợp với thai phụ hoặc chứa hàm lượng một chất nào đó quá cao – chẳng hạn vitamin A quá liều gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Tốt nhất, nếu bạn đã có sẵn một loại thuốc bổ tiền sản, hãy đem lọ thuốc đến cho bác sĩ phụ sản xem xét và cho ý kiến. Nếu bạn chưa mua thuốc, sẽ đơn giản hơn nhiều khi yêu cầu bác sĩ giới thiệu loại thuốc bổ phù hợp cho bạn.
Hỏi: Tôi có cần uống bổ sung thêm loại thuốc bổ nào ngoài thuốc bổ tổng hợp?
Đáp: Hãy bổ sung thêm canxi nếu thành phần canxi trong loại thuốc bổ tổng hợp của bạn không đủ liều lượng khuyến cáo. Đa số các loại thuốc bổ tổng hợp không chứa đủ hàm lượng canxi cần thiết do thành phần canxi cao có thể làm thuốc không ổn định. Phụ nữ mang thai cần 1000mg canxi mỗi ngày trong khi nhiều loại thuốc bổ tổng hợp chỉ chứa khoảng 150-250mg. Bạn có thể cần bổ sung thêm viên canxi uống ngoài.
Thêm vào đó, một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng bà bầu thường bị thiếu hụt vitamin D. Hãy bổ sung thêm 200 IU mỗi ngày cộng với thói quen tắm nắng từ 5-30 phút (không dùng kem chống nắng) mỗi tuần 2 lần. Vitamin D thường được điều chế phối hợp cùng với canxi trong cùng một loại thuốc bổ.
Bạn có thể cần uống kết hợp thêm các loại thuốc chứa một loại dưỡng chất chuyên biệt
nếu thuốc bổ tổng hợp không dáp ứng đủ nhu cầu. Ảnh: Corbis.
Bà bầu cũng được khuyến cáo nên bổ sung ít nhất 200mg DHA mỗi ngày, chất này có trong cá và một số loại rau củ. DHA chính là acid béo omega-3 cần thiết cho sự phát triển não bộ của thai nhi. Nhiều loại thuốc bổ tiền sản chứa DHA, nhưng nếu không đủ lượng, bạn có thể uống bổ sung dầu cá, các loại này đều được loại bỏ dư lượng thuỷ ngân so với việc ăn cá biển.
Hỏi: Tôi mới biết là i-ốt cũng rất quan trọng. Thuốc bổ thai có chứa chất này? Hoặc tôi có phải bổ sung thêm?
Đáp: Một số loại có và một số loại không; bạn hãy kiểm tra trên nhãn thông tin thành phần của thuốc. Tuy nhiên, cho đến nay, các chuyên gia dinh dưỡng không khuyến cáo bà bầu nên uống bổ sung i-ốt vì hầu như các gia đình hiện nay đều đã sử dụng muối i-ốt trong chế độ ăn uống hàng ngày. Bà mẹ mang thai cần khoảng 220 mcg i-ốt mỗi ngày, trong khi chỉ cần nửa muỗng cà phê muối i-ốt đã chứa đến 190mcg, vì vậy trung bình mỗi ngày một phụ nữ đã tiêu thụ khoảng 190-210mcg i-ốt mỗi ngày từ ăn uống.
Hỏi: Tôi ăn chay. Vậy tôi có nên uống thêm thuốc bổ nào nữa để bổ sung đủ chất?
Đáp: Vì những người ăn chay trường không tiêu thụ các sản phẩm từ động vật, nên họ có xu hướng cần bổ sung thêm vitamin B12, kẽm, sắt và acid béo omega-3 như DHA. Hãy tìm loại thuốc bổ có chứa các loại vitamin này cộng với DHA chiết xuất từ tảo thay vì từ cá biển, để không phá vỡ nguyên tắc ăn chay.
Hỏi: Tôi phải làm sao nếu bị nghén và nôn ra sau khi uống thuốc bổ?
Đáp: Hãy thử uống thuốc bổ trước khi đi ngủ mỗi tốt, để bạn có thể ngủ qua cơn buồn nôn.
Liều lượng vitamin và khoáng chất quan trọng cho thai phụ (mỗi ngày):