Không biết mọi người thế nào chứ bản thân không uống được sữa tươi thế mới lạ chứ. Cứ uống vào là có cảm giác buồn nôn, đầy hơi, đau bụng. Chồng em thì bảo tại em uống sữa lúc đói nhưng không phải đâu, em uông lúc nào cũng có cảm giác như thế, khó chịu kinh khủng.
Trước giờ vẫn không hiểu tại sao mình lại bị như vậy cho tới hôm qua em lướt mạng đọc được bài báo nói về tình trạng này. Hóa ra là có thật các mẹ ạ, những người mà không dung nạp được đường lactose có trong sữa sẽ bị đầy hơi, đau bụng, đi phân lỏng. Cuối cùng thì em cũng tìm ra nguyên nhân căn bệnh “kị sữa” của mình rồi.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội Tổng quát 2, Bệnh viện Nhi Đồng 1, Phó Trưởng Bộ môn Nhi Đại học Y dược TP HCM cho biết: Gần 70% người trên thế giới gặp phải tình trạng bất dung nạp đường lactose. Tình trạng này khá phổ biến ở người châu Á.
Lactose là loại đường đôi có nhiều trong sữa, cả sữa mẹ và sữa bò. Đường lactose trong sữa khi đến ruột non được men lactase phân cắt thành hai loại đường đơn (galactose và glucose) và hấp thu vào cơ thể. Nếu vì lý do nào đó, lượng đường lactose và men lactase không cân xứng (lactose nhiều quá khả năng tiêu hóa của men lactase) sẽ xảy ra tình trạng kém hấp thu lactose, biểu hiện ra ngoài với triệu chứng gồm đầy hơi, đau bụng và tiêu lỏng.
Triệu chứng khó chịu thường diễn ra vài giờ sau khi sử dụng sản phẩm từ sữa có chứa đường lactose. Tùy theo lượng lactose đưa vào cơ thể, cơ địa mà triệu chứng, mức độ khác nhau. Trẻ em, người lớn bị bất dung nạp lactose nếu không được chữa trị đúng cách sẽ bị tiêu chảy kéo dài, suy dinh dưỡng, thiếu vi chất nặng nề, dễ nhiễm trùng do giảm sức đề kháng.
Những ai dễ bị bất dung nạp lactose?
Bất dung nạp đường lactose xảy ra nhiều hơn ở người trưởng thành. Trẻ em ít bị và thường là bất dung nạp thứ phát.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn thường có những dạng sau:
- Bất dung nạp lactose bẩm sinh: khi mới sinh, bé bị tiêu chảy kéo dài sau uống sữa (cả sữa mẹ lẫn sữa bò), suy kiệt, không tăng cân, có thể tử vong. Trước đây, sự hiểu biết về bệnh này chưa nhiều và chưa có sữa không lactose nên hầu như bé nào bị bệnh này thường không qua khỏi.
- Bất dung nạp lactose nguyên phát: Thường xảy ra ở trẻ sau 2-3 tuổi, gặp nhiều nhất ở người trưởng thành. Lượng men lactase trong ruột non trẻ nhũ nhi rất nhiều, đủ để không xảy ra triệu chứng bất thường khi bú sữa. Bắt đầu ăn dặm và nhất là sau 2-3 tuổi, lượng men lactase giảm dần (ở người trưởng thành, hoạt tính men lactase có thể chỉ bằng 10% so với lúc mới sinh). Do đó, triệu chứng bất dung nạp dễ xuất hiện, gặp thường xuyên khi uống lượng lớn sữa cùng lúc.
- Bất dung nạp lactose thứ phát: Trẻ nhỏ hay bị tình trạng này. Ban đầu, bé dung nạp lactose bình thường nhưng sau đó mắc một số bệnh lý như tiêu chảy (nhất là tiêu chảy kéo dài), viêm ruột, bị cắt một đoạn dài ruột non... làm giảm hoạt tính men lactase, từ đó xuất hiện bất dung nạp lactose. Nếu điều trị ổn bệnh nền, lượng men lactase hồi phục thì triệu chứng bất dung nạp lactose sẽ hết.
Cách giảm đầy hơi, đau bụng khi uống sữa
- Theo PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn cho biết, người bị bất dung nạp lactose thường có tâm lý bỏ hẳn sữa ra khỏi thực đơn vì sữa chứa nhiều lactose là chưa đúng. Vì loại bỏ sữa hoặc ít dùng sữa kéo theo hậu quả như giảm sức khỏe xương (giảm mật độ xương, dễ loãng xương), thiếu một số vi lượng như vitamin D, A, canxi...
- Đối với trẻ em sẽ khiến trẻ kém phát triển và thể chất, tinh thần, có thể gặp các tình trạng như thiếu canxi, loãng xương y như người già. Sữa còn tăng sức đề kháng, vì thế cần bổ sung mỗi ngày kể cả những người bất dung nạp lactose.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
- Chúng ta nên giảm lượng lactose trong sữa bằng cách uống sữa có lượng lactose thấp hoặc không chứa lactose hoặc bổ sung men lactase để hạn chế đầy hơi, đau bụng...
-Không nên uống nhiều sữa 1 lúc mà nên chia nhỏ ra. Uống sữa chung với thức ăn giúp đường lactose xuống ruột non chậm rãi, đủ thời gian cho men lactase tiêu hóa sữa, từ đó giảm triệu chứng đau bụng, khó tiêu, đầy hơi...
Uống sữa có gây nóng và táo bón?
Nguyên nhân đầu tiên gây nên tình trạng táo bón có thể là do sữa công thức chứa quá nhiều đạm, canxi, kẽm, sắt… mà nghèo chất xơ. Điều này dẫn tới sự chênh lệch các chất dinh dưỡng trong cơ thể trẻ, gây khó tiêu hóa và dẫn tới táo bón.
Sữa bột nói riêng và các sản phẩm làm từ sữa bò nói chung thường gây nóng cho cơ thể của trẻ. Một số trẻ uống sữa bột không hợp hoặc trẻ sơ sinh phải uống sữa ngoài quá sớm sẽ làm cơ thể bị nóng, mất nước nên phân khô cứng, đại tiện khó khăn. Ngoài ra có số ít trẻ không hấp thu lactose - một thành phần trong sữa nên hay bị đầy bụng, rối loạn tiêu hóa cũng có thể gây táo bón.
Việc pha sữa không đúng cách cũng gây táo bón cho trẻ. Nhiều người muốn trẻ uống nhiều sữa nên pha đặc, ít nước cũng gián tiếp gây ra tình trạng táo bón ở trẻ. Vì vậy cần pha theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và bổ sung nhiều nước và rau xanh.
Với trường hợp bé uống sữa tươi thì có điểm khác, thành phần chủ yếu trong sữa tươi là nước và các nguyên tố vi lượng. Khi trẻ uống sữa tươi chủ yếu thì lượng phân tạo thành ít, nhỏ không đủ lớn để tạo được nhu động ruột đẩy phân ra ngoài, dẫn đến phân tích lại, bị vón, mất nước nên khô cứng và táo bón.
Nguồn tổng hợp