Nghi lễ cúng thôi nôi nhằm mục đích thông cáo với tổ tiên và các vị thần là trẻ đã 1 tuổi, đồng thời cầu may mắn, hạnh phúc sẽ đến với trẻ sau này.
Thôi nôi giải thích theo dân gian, thôi có nghĩa là dừng lại, nôi có nghĩa là chiếc nôi bé nằm, theo đó thôi nôi có nghĩa là bé đã lớn, đã dừng nằm nôi và chuyển sang nằm giường như người lớn.
Lễ thôi nôi của trẻ thường cúng theo ngày âm lịch, tùy theo từng vùng miền mà có những cách cúng thôi nôi khác nhau, nhưng tựu trung lại các bước cúng thôi nôi cho trẻ như dưới đây (nếu thấy quá nhiều các mẹ có thể lược bỏ bớt theo điều kiện nha) :
1. Chuẩn bị lễ vật và các mâm cúng thôi nôi
Theo tín ngưỡng dân gian và phong tục truyền thống, việc chuẩn bị đồ cúng thôi nôi đầy đủ, nghi lễ cúng chỉn chu sẽ mang phước lành đến cho đứa trẻ. Về cơ bản, khi cúng thôi nôi cho trẻ, ngoài những mâm cúng trong nhà (ngoài mâm cúng thôi nôi, còn lại trong nhà có bao nhiêu bàn thờ thì đặt bấy nhiêu mâm) cũng sẽ có một mâm cúng ngoài sân. Cụ thể:
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các lễ vật, người lớn trong nhà sẽ thực hiện cách cúng thôi nôi cho trẻ như sau:
- Cúng ngoài sân (Người lớn trong nhà thắp nhang, bái lạy và đọc lời khấn):
“Hôm nay, ngày (mùng)… tháng… (âm lịch), gia đình cháu (nêu họ tên)… bày làm mâm lễ vật, trước cung thỉnh đất đai diên địa, thổ công thổ chủ trước về chứng minh nhận lễ mừng cho cháu (… ) tròn một năm tuổi, sau tiếp tục phù trợ cho cháu (tên… ) khỏe mạnh, chóng lớn, ngoan hiền, phù trợ cho gia đình luôn ấm no, hạnh phúc… ”.
- Cúng trong nhà:
+ Cúng ở các bàn thờ Phật, tổ tiên, ông Địa ông Thần Tài và ông Táo: Nghi thức này thực hiện giống nghi thức trên với lời khấn tương tự, chỉ thay đổi danh xưng các vị cần khấn cầu cho phải phép.
+ Cúng 12 bà Mụ và Đức ông (văn cúng đơn giản nhất):
Sau khi bày lễ cúng thôi nôi xong, bố hoặc mẹ em bé thắp 3 nén nhang (hương), rồi bế cháu bé ra trước án khấn:
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
- Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Thập nhị bộ Tiên Nương.
- Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.
Hôm nay là ngày…..tháng….. năm…...
Vợ chồng con là ....................... sinh được con (trai, gái) đặt tên là ..............
Chúng con ngụ tại:...................................................
Nay nhân ngày đầy năm chúng con thành tâm sắm lễ vật dâng bầy lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thân kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các Đấng thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu tên là……sinh ngày…… được mẹ tròn con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, che chở cho cháu được ăn mau chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô tai, vô ương vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, được hưởng vinh hoa phú quí. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô a di Đà Phật
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Lưu ý khi đã khấn cúng thôi nôi xong thì bố hoặc mẹ chắp tay bé lại vái trước án 3 vái sau 3 tuần nhang thì lễ tạ.
3. Nghi thức chọn nghề cho trẻ
Sau khi thực hiện các nghi thức cúng xong, người nhà sẽ bày ra mâm những vật dụng như kéo, lược, gương, bút, sổ tay… để bé bốc. Nếu bé bốc trúng đồ vật nào dự đoán tương lai bé sẽ theo nghề đó như quan niệm của dân gian. Ví dụ: bé bốc kéo, tương lai bé sẽ là thợ hớt tóc chẳng hạn…
Sau khi trẻ lựa chọn cho mình nghề nghiệp trong tương lai thì ông bà, họ hàng hai bên nội ngoại và khách mời người đến chúc phúc, tặng quà và lì xì cho bé để chúc bé hay ăn chóng lớn và khỏe mạnh.
Lời kết: Cách cúng thôi nôi cho trẻ như trên, tùy theo từng vùng miền và điều kiện gia đình mà bạn thực hiện, chứ không nhất thiết phải làm như nguyên mẫu. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian “cúng thờ có thiêng, có kiêng có lành”, do đó việc cúng thôi nôi cho trẻ đều được thực hiện rất chỉn chu bởi đó chính là sự mở đầu mọi điều tốt đẹp sẽ đến với bé.
Quan tâm đến bài viết này hẳn bạn đang chuẩn bị cúng thôi nôi cho con trẻ, chúc bé yêu nhà bạn luôn khỏe mạnh, thông minh và có một sự khởi đầu đầy may mắn, tốt đẹp. Hãy chia sẻ với web những thông tin về cúng thôi nôi mà bạn biết để các thành viên khác tham khảo thêm nhé!
Nguồn tổng hợp