Người Việt Nam có Tiết Thanh minh là một dịp truyền thống để con cháu nhớ đến ông bà tổ tiên, đi thăm mộ và cải tạo lại phần mộ (nếu cần). Hiện tại đang là cuối tháng 2 âm lịch nên nhiều người đã chuẩn bị cho Tiết Thanh minh năm 2024 rồi.
Trước hết, cần biết Tiết Thanh minh 2024 là vào ngày nào và kéo dài bao lâu
Căn cứ vào lịch vạn niên, Tết Thanh minh năm 2024 rơi vào thứ Năm, ngày 4 tháng 4 dương lịch, tức ngày 26 tháng 2 âm lịch. Tết Thanh minh kéo dài khoảng 15 - 16 ngày, từ ngày 4/4 đến ngày 19/4 dương lịch năm 2024.
Ngày đầu tiên của tiết Thanh minh được gọi là Tết Thanh minh. Đây là dịp để người dân Việt Nam thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên, ông bà bằng cách đi tảo mộ, dọn dẹp phần mộ, và bày biện lễ vật cúng giỗ.
Tảo mộ là truyền thống uống nước nhớ nguồn, ảnh: DSD
4 đối tượng không nên đi tảo mộ tiết Thanh minh và lời khuyên của chuyên gia
Ông Hà Thanh (Viên Nghiên cứu Ứng dụng Tiềm năng con người) cho rằng, ở các nghĩa trang lớn, hay nghĩa trang dòng họ đều có nhiều trường khí xấu ảnh hưởng tới sức khỏe. Vì vậy những người dưới đây được khuyên không nên đi tảo mộ tiết Thanh minh:
- Tất cả phụ nữ có thai
- Phụ nữ khi đến 'chu kỳ' hàng tháng
- Trẻ nhỏ dưới 10 tuổi
- Người già yếu, người đau ốm bệnh tật, sức khỏe không tốt...
Tất cả những người trên tuyệt đối không đi tảo mộ tiết Thanh minh, bởi dễ bị nhiễm năng lượng xấu mà sinh bệnh thời khí, phong hàn, nhiễm năng lượng âm… sinh tâm lý sợ hãi, rồi cho là đi ra nghĩa trang bị ma. t.à, nguy cơ trở thành "mồi" cho các chiêu trò m.ê t.ín.
Cần làm gì khi đi tảo mộ Tết Thanh minh
Ông Nguyễn Văn Trạch (Bắc Giang) chia sẻ, năm nào cũng vậy cứ sang tháng 2 là ông tìm quyển lịch cổ mở ra chọn trong khoảng 20 ngày tiết Thanh minh xem ngày lành, giờ tốt, lại vào ngày nghỉ cuối tuần thì lấy đó để làm ngày cả họ đi lễ tiết Thanh minh (mà các con cháu trong họ gọi vui là "đi thăm tổ tiên".
Chon được ngày phù hợp, giờ tốt rồi thì ông gọi điện báo cho các con cháu họ Nguyễn đi làm ăn ở xa biết đúng ngày ấy "họ" sẽ tổ chức "đi thăm các cụ", làm lễ Thanh minh rồi về nhà ông ăn uống vui vẻ. Nhờ có Trưởng họ chu đáo nên tiết Thanh minh năm nào họ Nguyễn nhà ông Trạch con cháu cũng rầm rộ tay liềm, tay cuốc đi ra nghĩa trang thăm mộ phần người thân, đắp thêm đất, sửa sang lại mộ phần...
Việc làm của dòng họ Nguyễn nhà ông Trạch dân làng rất khen ngợi vì giữ được nếp nhà, lễ nghĩa, trân trọng tổ tiên, âm phần yên ổn.
Những người sức khỏe yếu không nên đi tảo mộ, ảnh: dSD
Nói chung, những việc nên làm khi đi tảo mộ thường bao gồm:
- Dọn sạch sẽ, phong quang xung quanh mộ phần. Nhổ cây cỏ dại mọc quá cao trên mặt mộ, phát quang bụi rậm, đắp bồi thêm đất, trồng thêm hoa tươi, quét dọn tứ phía sạch sẽ… Nếu là mộ đất có thể đắp nấm cho tròn đầy, rẫy hết cây cỏ dại mọc trùm lên mộ để giảm bớt nạn rắn, chuột đào hang, làm tổ.
- Quan sát phần mộ, nếu thấy mộ nứt (nhất là mộ vùng trũng, thấp), hoặc có hiện tượng bị con vật đào hang, đào lỗ thì cần cải tạo sớm.
- Bát hương, chén nước, lọ hoa có nứt vỡ thì sắm lại.
- Kiểm tra xem có nước chảy vào phần mộ không. Những ngôi mộ táng ở đồng ruộng cũng cần kiểm tra xem vụ đông xuân vừa qua cày bừa, xới đất có va chạm hay vứt cành cây, cỏ rác... vào mộ phần nhà mình không.
- Khi thắp hương cho thân quyến hãy thắp hương cho các mộ lân cận (nếu có thể), cầu nguyện, hồi hướng cho những vong linh sớm được siêu thoát.
- Các v.ong l.inh ở nghĩa trang cần niệm Phật nhất, chỉ cần niệm 6 chữ "Nam mô A di đà Phật" cũng làm vong linh nhẹ nhàng, bớt đau khổ rất nhiều rồi.
Tiết Thanh minh là dịp để tưởng nhớ về ông bà tổ tiên, ảnh: dSD
Nên sắm lễ tảo mộ như thế nào cho phù hợp
Lễ tảo mộ tùy tâm, nhưng chỉ cần hương hoa, oản quả, trầu cau, một ít vàng mã. Mâm cỗ chay hay mặn (tùy nhà), mọi thứ nên bày biện đẹp mắt, nhưng không đặt trực tiếp ở mộ phần, mà chỉ đặt ở ban thờ Thần linh.
Tuỳ gia chủ có thể cúng vàng mã hoặc không, nhưng không nên dùng nhiều vì lãng phí và ô nhiễm môi trường.
Tất cả đồ lễ phải bày biện gọn gàng, nếu có bàn kê, mâm đỡ sẽ thêm trang nghiêm. Tùy điều kiện gia chủ mà thêm bớt lễ vật, nhưng quan trọng nhất là lòng thành tâm tưởng nhớ tới ông bà, tổ tiên.
Theo quan điểm của Chuyên gia Phong thủy Tam Nguyên (Công ty TNHH Kiến trúc phong thủy Tam Nguyên), nơi mộ phần không nên sắm lễ lớn bởi các vong linh xung quanh có thể quấy nhiễu. Các con cháu muốn dâng cúng gia tiên thì lễ Thanh minh xong mời các cụ về nhà ăn cỗ, rồi muốn cúng gì thì mới cúng.
Tùy theo phong tục địa phương mà có điều chỉnh phù hợp, nhưng khuyên người dân tránh dâng cúng những đồ sát sinh trong tiết Thanh minh. Về cơ bản, người dân cần hiểu đây là dịp để bày tỏ lòng thành kính, quan tâm đến những người đã khuất trong gia đình, dòng tộc.