Tuyến giáp là gì? Vai trò quan trọng của tuyến giáp đối với cơ thể? Các bệnh về tuyến giáp thường gặp?

Tuyến giáp là gì? Vị trí, cấu tạo & Chức năng của tuyến giáp

1. Khái niệm về tuyến giáp

Tuyến giáp là một bộ phận quan trọng trong hệ thống nội tiết của cơ thể con người, chịu trách nhiệm sản xuất các hormone quan trọng như thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3). Đây là hai hormone có vai trò quyết định đối với năng lượng, sự phát triển và hoạt động của nhiều cơ quan khác trong cơ thể.

Tuyến giáp thường có hình dạng giống như hình dạng cánh bướm, nằm ở phía dưới phần cổ của cổ họng. Vai trò của tuyến giáp không chỉ giới hạn trong việc sản xuất hormone mà còn liên quan mật thiết đến nhiều khía cạnh của sức khỏe và chức năng cơ thể.

2. Những vai trò quan trọng của tuyến giáp

Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh của cơ thể con người. Dưới đây là một số vai trò chính của tuyến giáp:

2.1 Điều chỉnh trao đổi chất 

Tuyến giáp sản xuất các hormone tiroid (T3 và T4) có vai trò quyết định trong việc điều chỉnh tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Điều này ảnh hưởng đến quá trình tiêu hao năng lượng, giảm hoặc tăng cân nặng, và duy trì năng lượng cần thiết cho hoạt động hàng ngày.

2.2 Phát triển và chức năng cơ thể

Hormone tiroid cũng có ảnh hưởng đến sự phát triển và hoạt động của nhiều cơ quan và hệ thống trong cơ thể, bao gồm não bộ, tim, gan, tiêu hóa, hệ thần kinh, và hệ tiền liệt. Nó giúp duy trì chức năng bình thường của các cơ quan này và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em.

2.3 Điều chỉnh nhiệt độ cơ thể

Tuyến giáp cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và sử dụng năng lượng trong cơ thể, góp phần vào việc duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Sự cân bằng hoạt động của tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến khả năng cơ thể chống lại cảm lạnh hoặc cảm nóng.

2.4 Tác động đến tâm trạng và tinh thần

Rối loạn tiroid có thể gây ra những biến đổi tâm trạng, từ trạng thái trầm cảm đến lo lắng và căng thẳng. Sự cân bằng hormone tiroid là quan trọng để duy trì tâm trạng và tinh thần ổn định.

2.5 Sự phát triển tế bào và cung cấp năng lượng

Hormone tiroid cũng có tác động đến quá trình phân chia và phát triển của tế bào trong cơ thể, bao gồm cả tế bào da, tóc, và móng. Nó cung cấp năng lượng cho các quá trình tế bào và duy trì sự hoạt động của các cơ quan và hệ thống.

Tóm lại, tuyến giáp đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc duy trì sức khỏe và chức năng cơ thể. Sự cân bằng hoạt động của nó là cần thiết để đảm bảo cơ thể hoạt động một cách bình thường và hiệu quả.

3. Các bệnh liên quan đến tuyến giáp thường gặp

Có nhiều bệnh liên quan đến tuyến giáp mà người ta thường gặp, bao gồm:

3.1 Bệnh cường giáp: Rối loạn tăng tiroid (Hyperthyroidism)

Cường giáp là tình trạng mà tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone tiroid, gây ra các triệu chứng như nhịp tim nhanh, giảm cân, cảm giác căng thẳng, mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, và đổ mồ hôi.

3.2 Suy giáp: Rối loạn giảm tiroid (Hypothyroidism)

Suy giáp tình trạng ngược lại của tăng tiroid, trong đó tuyến giáp sản xuất quá ít hormone tiroid. Các triệu chứng bao gồm tăng cân, mệt mỏi, da khô, rối loạn tiêu hóa, buồn ngủ, và tâm trạng trầm cảm.

3.3 Bướu cổ (Goiter)

Bướu cổ là một tình trạng mà tuyến giáp phình to ra, thường do thiếu iodine (I-ốt) trong chế độ ăn uống hoặc do các rối loạn khác của tuyến giáp.

3.4 U tuyến giáp (Thyroid Nodules)

Đây là các khối u hoặc sưng tuyến giáp, thường không gây ra triệu chứng, nhưng có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp.

3.5 Ung thư tuyến giáp (Thyroid Cancer)

Đây là một loại ung thư phát triển từ các tế bào của tuyến giáp. Triệu chứng có thể bao gồm nốt hoặc sưng trên cổ, hoặc thay đổi trong giọng nói.

3.6 Bệnh Hashimoto (Hashimoto's Thyroiditis)

Bệnh Hashimoto, còn được gọi là viêm tuyến giáp tự miễn dịch hoặc Hashimoto's Thyroiditis, là một loại bệnh tự miễn dịch ảnh hưởng đến tuyến giáp. Trong bệnh này, hệ miễn dịch của cơ thể tấn công tuyến giáp, gây ra viêm và hỏng hoạt động của tuyến giáp. Bệnh Hashimoto thường là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra giảm hoạt động tuyến giáp ở các nước phát triển.

Nguyên nhân cụ thể của bệnh Hashimoto vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng được cho là kết hợp của yếu tố di truyền và yếu tố môi trường. Một số yếu tố rủi ro có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này bao gồm tiền sử gia đình về bệnh Hashimoto, tiểu đường, viêm nhiễm và môi trường có độc tố.

3.7 Bệnh Graves (Graves' Disease)

Bệnh Graves, còn được gọi là Graves' Disease, là một loại bệnh tự miễn dịch ảnh hưởng đến tuyến giáp, gây ra tăng tiết hormone tiroid. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của tăng tiroid hoặc hyperthyroidism.

Trong bệnh này, hệ miễn dịch của cơ thể sản xuất các kháng thể được gọi là immunoglobulin M (IgM), mà thường là TSH receptor antibodies (TRAb). Những kháng thể này gắn kết với các receptor của hormone kích thích tuyến giáp (TSH), kích thích tuyến giáp sản xuất hormone tiroid (T3 và T4) một cách không kiểm soát.