Trẻ mắc bệnh tiểu đường type 1 thường xuất hiện các triệu chứng sớm như khát nước liên tục, đi tiểu nhiều, cảm giác đói nhanh, thường xuyên mệt mỏi, giảm cân và nhìn mờ.
.png)
Tiểu đường type 1 ở trẻ em thường biểu hiện qua tình trạng tăng đường huyết không kiểm soát. Theo bác sĩ CKII Trương Thị Vành Khuyên, thuộc khoa Nội tiết – Đái tháo đường tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, bệnh này thường gặp ở trẻ em và người trẻ, chiếm khoảng 5% tổng số ca bệnh tiểu đường. Nếu không được kiểm soát chặt chẽ, tiểu đường type 1 có thể gây tổn thương thần kinh và biến chứng ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, bao gồm tim mạch, mắt, thận và hệ thần kinh.
Triệu chứng của tiểu đường type 1 ở trẻ em có thể xuất hiện trong vòng vài ngày đến vài tuần. Nếu không được phát hiện kịp thời, trẻ có thể bị nhiễm toan ceton, tình trạng tích tụ các chất chuyển hóa dạng ceton có tính axit trong máu, đe dọa tính mạng. Bệnh có hai nhóm triệu chứng chính: một là triệu chứng do tăng đường huyết, và hai là triệu chứng liên quan đến nhiễm toan ceton.
1. Nhóm triệu chứng do tăng đường huyết
Khát nước và đi tiểu nhiều: Trẻ mắc bệnh tiểu đường type 1 thường xuyên đi tiểu, thậm chí có thể gặp tình trạng đái dầm dù trước đó không xảy ra. Trẻ thường xuyên cảm thấy khát nước và uống nhiều nước hơn bình thường. Nguyên nhân là do lượng đường trong máu cao, khiến cơ thể phải loại bỏ lượng đường dư thừa qua nước tiểu. Điều này dẫn đến mất nước, khô miệng và cảm giác khát nước liên tục.
Thường xuyên cảm thấy đói: Ở người khỏe mạnh, đường được chuyển vào các tế bào và chuyển hóa thành năng lượng cho các hoạt động. Tuy nhiên, trẻ mắc bệnh tiểu đường type 1 thiếu hụt hormone insulin, làm cho lượng đường trong máu không được tế bào sử dụng hiệu quả để tạo ra năng lượng. Do đó, trẻ có thể cảm thấy đói ngay cả sau khi vừa ăn xong.
Hay mệt mỏi: Khi cơ thể không được cung cấp đủ năng lượng, trẻ thường cảm thấy mệt mỏi và uể oải.
Giảm cân không chủ đích: Thiếu năng lượng khiến cơ thể phải phân hủy tế bào mỡ để lấy năng lượng, dẫn đến giảm cân. Ngoài ra, mất nước do đi tiểu nhiều cũng góp phần vào việc giảm cân.
Mắt nhìn mờ: Tiểu đường type 1 có thể làm mắt trở nên mờ do đường huyết cao ảnh hưởng đến thủy tinh thể và tầm nhìn. Đường huyết cao kéo dài có thể làm hỏng các mạch máu nhỏ ở phía sau mắt, gây ra bệnh võng mạc do tiểu đường.
Tê và ngứa ran: Triệu chứng này thường xuất hiện ở gan bàn chân, toàn bộ cơ thể, hoặc bộ phận sinh dục do đường huyết tăng cao.
2. nhóm triệu chứng nhiễm ceton
Dấu hiệu đầu tiên nhận biết bệnh tiểu đường type 1 có thể bao gồm các triệu chứng của tăng đường huyết như khát nước, đi tiểu nhiều, và cảm giác đói. Nhiễm toan ceton thường xảy ra khi lượng đường trong máu vượt quá 300 mg/dL, với các triệu chứng nghi ngờ bao gồm thở nhanh và sâu (thở Kussmaul), khát nước, da và miệng khô, mặt đỏ bừng, hơi thở có mùi trái cây, buồn nôn, và đau bụng.
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường type 1 chủ yếu là do hệ thống miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy. Khoảng 5% trường hợp tiểu đường type 1 không xác định được nguyên nhân cụ thể. Bệnh có xu hướng di truyền trong gia đình.
Theo bác sĩ Khuyên, việc điều trị tiểu đường type 1 ở trẻ em gặp nhiều khó khăn do trẻ còn nhỏ. Trẻ có thể ăn quá nhiều hoặc quên ăn, dẫn đến dao động đường huyết. Ngoài ra, trẻ cũng có thể quên uống thuốc đúng liều, làm giảm hiệu quả điều trị. Việc điều trị tiểu đường type 1 ở trẻ em cần phù hợp với từng giai đoạn phát triển, nhu cầu cá nhân và hoàn cảnh gia đình. Phương pháp điều trị thường bao gồm sử dụng insulin, theo dõi và kiểm soát lượng đường trong máu, và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
Việc nhận biết và điều trị bệnh tiểu đường type 1 ở trẻ em đòi hỏi sự chú ý và can thiệp kịp thời để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển tối ưu của trẻ. Những triệu chứng như khát nước liên tục, đi tiểu nhiều, cảm giác đói, mệt mỏi, giảm cân, và các dấu hiệu nghi ngờ nhiễm toan ceton cần được theo dõi chặt chẽ. Điều trị hiệu quả bệnh tiểu đường type 1 yêu cầu sự phối hợp giữa việc sử dụng insulin, theo dõi lượng đường trong máu, và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Các bậc phụ huynh cần hợp tác chặt chẽ với các chuyên gia y tế để quản lý bệnh một cách tốt nhất, đồng thời tạo môi trường hỗ trợ để giúp trẻ vượt qua những thách thức của bệnh. Chăm sóc và điều trị đúng cách sẽ giúp trẻ duy trì chất lượng cuộc sống cao và phát triển toàn diện.