Sự phát triển trí thông minh ở trẻ phụ thuộc vào 3 yếu tố :


- Do di truyền (do gene).


- Do chế độ dinh dưỡng.


- Do sự rèn luyện, học tập, môi trường sống.


Như vậy, thực sự không thể có một loại thực phẩm nào có thể làm trẻ thông minh, mà các chất dinh dưỡng chỉ có tác dụng hỗ trợ để phát huy những tiềm năng di truyền về gene thông minh sẵn có. Ngoài ra sự quan tâm giáo dục, rèn luyện trong học tập cũng có tác dụng hỗ trợ cho trí thông minh phát triển. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng một số chất dinh dưỡng nếu thiếu hụt cũng ảnh hưởng đến sự phát triển trí não ở trẻ em, đó là:


1. Chất đạm (Protein): Protein là vật liệu xây dựng nên các tế bào mô, cơ quan của cơ thể, cung cấp các nguyên liệu cần thiết cho sự hình thành các dịch tiêu hóa, các nội tiết, các men và các vitamin. Khi thiếu chất đạm sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ thể nói chung và bộ não nói riêng.


2. I-ốt: Khi mang thai người mẹ nếu ăn thiếu i-ốt, không những lượng i-ốt truyền qua nhau thai của mẹ sang bào thai không đủ để đáp ứng sự phát triển trí não tối ưu, mà còn làm cho hàm lượng i-ốt trong sữa mẹ cũng rất thiếu dẫn đến suy giảm sự phát triển não bộ và có thể gây nên bệnh đần độn do thiểu năng tuyến giáp.


3. Thiếu sắt: sắt vận chuyển ôxy và giữ vai trò quan trọng trong hô hấp tế bào. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh thiếu sắt đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển não bộ trong thời thơ ấu. Trẻ thiếu máu thiếu sắt có chỉ số phát triển tâm thần và vận động thấp hơn trẻ cùng lứa tuổi trong cùng môi trường sống. Khi trẻ đã lớn, tuổi học sinh, thiếu máu thiếu sắt cũng ảnh hưởng đến sự phát triển trí nhớ và ảnh hưởng đến kết quả học tập do trẻ không tập trung, hay ngủ gật trong giờ học do thiếu ôxy não.


4. Các axit béo không no chuỗi dài: thành phần của não bộ có đến 60% là chất béo, trong đó DHA và ARA là các thành phần lipid chính của não. Trong thời gian có thai, người mẹ huy động DHA và ARA để hỗ trợ cho sự phát triển não bộ thai nhi. Nguồn sữa mẹ có nhiều DHA và ARA, trẻ được bú sữa mẹ có chỉ số thông minh (IQ) cao hơn.


Ngoài 4 chất dinh dưỡng trên, các vi chất dinh dưỡng khác như: kẽm, magiê, đồng, crom, selen…cũng rất quan trọng cho sự phát triển cơ thể của trẻ cũng như bộ não của trẻ. Vì vậy, muốn con thông minh, khỏe mạnh, nhanh nhẹn thì nên quan tâm tới chế độ dinh dưỡng của trẻ.