Tam cá nguyệt thứ 2 là gì? Đây được xem là khoảng thời gian thoải mái nhất với các thai phụ. Nhưng liệu các mẹ đã nắm hết được những thông tin cần thiết về giai đoạn giữa của thai kỳ hay không?
Tam cá nguyệt thứ 2 thường là khi bà bầu cảm thấy tốt nhất trong thai kỳ. Buồn nôn và ói mửa thường sẽ hết, nguy cơ sảy thai đã giảm xuống và những cơn đau nhức, nặng nề khi mang thai 3 tháng cuối chưa xuất hiện. Mặc dù vậy, vẫn có thể có dấu hiệu bất thường khi mang thai 3 tháng giữa mà nếu không để ý sẽ gây nguy hiểm cho mẹ và thai nhi.
Những điều cần biết về tam cá nguyệt thứ 2
Tam cá nguyệt thứ 2 của thai kỳ là gì?
Nhiều bà bầu cho rằng mang thai vào giai đoạn tam cá nguyệt thứ 2 là khoảng thời gian thoải mái nhất thai kỳ
Trong 3 tháng giữa thai kỳ (từ tuần 13 - 27) hay còn gọi là tam cá nguyệt thứ 2, mẹ bầu sẽ trải qua những cuộc siêu âm và xét nghiệm kiểm tra sức khỏe của thai nhi có sự bất thường nào về phát triển hay không. Đồng thời trong khoảng thời gian này bạn cũng có thể biết được giới tính của thai nhi. Điểm đặc biệt trong giai đoạn này chính là sự di chuyển của bé và những cú đấm, đá của thai nhi trong tử cung bạn.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là mỗi lần mang thai đều khác nhau và một số chị em có thể thực sự tận hưởng giai đoạn này một cách suôn sẻ, nhưng với số khác vẫn có thể gặp phải cảm giác khó chịu hoặc biến chứng trong thai kỳ.
Thai nhi phát triển thế nào trong 3 tháng giữa thai kỳ?
Thai nhi của bạn sẽ trải qua nhiều thay đổi trong tam cá nguyệt thứ 2 của thai kỳ. Cụ thể trong giai đoạn này, thai nhi bắt đầu trông giống một đứa trẻ hơn- với các đặc điểm trên khuôn mặt thẳng hàng, các ngón tay và ngón chân trở nên rõ ràng. Đến tháng thứ tư, thai nhi sẽ thực sự có mí mắt, lông mày, lông mi, móng tay và tóc. Thai nhi cũng sẽ có thể duỗi người, biểu lộ nét mặt và thậm chí là mút ngón tay cái. Bạn sẽ sớm có thể xác định giới tính của thai nhi khi siêu âm - thường là vào khoảng 20 tuần.
Tại thời điểm này, bạn cũng có thể bắt đầu cảm thấy thai nhi cử động. Chuyển động này thường được mô tả là rung động hoặc tương tự như cảm giác máy. Thai nhi sẽ thực hiện các động tác lật và chuyển động trong suốt tam cá nguyệt thứ hai.
Trong vài tuần cuối của tam cá nguyệt thứ 2, thai nhi cũng có thể nghe thấy bạn. Nếu bạn nói chuyện với cái bụng đang lớn dần của mình, bạn có thể nhận thấy sự chuyển động để đáp lại.
Nếu em bé của bạn được sinh ra vào cuối tam cá nguyệt thứ 2 (sinh non), bé sẽ có khả năng sống sót nếu được chăm sóc đặc biệt.
Những thay đổi của mẹ trong tam cá nguyệt thứ 2
Theo đó, các mẹ sẽ có những sự thay đổi rõ rệt bao gồm: bụng nhô lên, tăng cân, cơ thể thay đổi vóc dáng rõ rệt, thèm ăn, hết ốm nghén, có thể xuất hiện vết rạn da,... Nếu không được kiểm soát dinh dưỡng đúng cách có thể gây tăng cân quá mức, tiểu đường thai kỳ, cao huyết áp,... dẫn đến nguy cơ sinh non, sảy thai, lưu thai,...
Dấu hiệu nguy hiểm khi mang thai trong tam cá nguyệt thứ 2
Chảy máu âm đạo
Mặc dù sảy thai ít phổ biến hơn trong tam cá nguyệt thứ 2 nhưng nó vẫn có thể xảy ra. Chảy máu âm đạo thường là dấu hiệu cảnh báo đầu tiên. Sảy thai trong tam cá nguyệt thứ hai (trước 20 tuần) có thể do một số yếu tố khác nhau gây ra, có thể bao gồm:
- Vách ngăn tử cung
- Cổ tử cung mở quá sớm gây sinh sớm
- Các bệnh tự miễn dịch, ví dụ như lupus hoặc xơ cứng bì. Những bệnh này có thể xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn tấn công các tế bào khỏe mạnh.
- Bất thường nhiễm sắc thể của thai nhi
- Bong nhau thai (nhau thai tách ra khỏi tử cung)
Nôn dai dẳng
Giai đoạn này tuy an toàn nhưng vẫn có thể có biến chứng như sảy thai, sinh non
Nôn mửa, cùng với buồn nôn, có thể là một triệu chứng hoàn toàn bình thường trong tam cá nguyệt đầu tiên. Nó thường được gọi là “ốm nghén”. Tuy nhiên, nếu tình trạng ốm nghén của bạn nghiêm trọng khi mang thai 3 tháng giữa, thì đó có thể là một tình trạng hiếm gặp gọi là chứng nôn nghén nặng, cần được chăm sóc y tế. Sau tam cá nguyệt đầu tiên, nếu bạn bị nôn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để loại trừ bất cứ điều gì nghiêm trọng và để điều trị chứng buồn nôn
Muốn đi tiểu hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu
Nếu bạn cảm thấy muốn đi tiểu nhiều hơn, nhưng chỉ thấy một vài giọt chảy ra, hoặc nếu bạn có cảm giác nóng rát khi đi tiểu, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu. Các triệu chứng khác của UTI có thể bao gồm sốt, ớn lạnh hoặc nước tiểu có máu. Bác sĩ có thể chẩn đoán các triệu chứng của bạn và điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn để tránh các biến chứng. Chóng mặt hoặc ngất xỉu
Cảm giác lâng lâng có thể là một triệu chứng bình thường sớm trong tam cá nguyệt thứ hai. Bạn cũng có thể cảm thấy chóng mặt sau này khi mang thai do những vấn đề như vấn đề về tuần hoàn hoặc lượng đường trong máu thấp. Tuy nhiên, nếu cảm giác chóng mặt này kéo dài; nếu bạn cảm thấy gần ngất xỉu hoặc thực sự ngất xỉu; hoặc nếu chóng mặt và kèm theo các triệu chứng khác như mờ mắt, chảy máu âm đạo, đau đầu hoặc đau bụng; tham khảo ý kiến bác sĩ.
Đau bụng dưới
Việc băn khoăn về cơn đau bụng khi mang thai là điều đương nhiên. Hãy nhớ rằng sự khó chịu liên quan đến đau dây chằng tròn, chẳng hạn, có thể là hoàn toàn bình thường. Bạn sẽ có cảm giác đau âm ỉ hoặc đau nhói ở hai bên bụng, dễ nhận thấy nhất khi ho hoặc hắt hơi. Tuy nhiên, đau bụng, có thể kèm theo sốt hoặc ớn lạnh, có thể là dấu hiệu cho thấy có điều gì đó không ổn.
Tim đập nhanh
Tim bạn đập nhanh hơn khi mang thai là điều bình thường. Trên thực tế, tim của bạn bơm máu nhiều hơn tới 30 đến 50% khi bạn mang thai so với khi bạn không mang thai. Điều này là để em bé của bạn nhận được lượng oxy và chất dinh dưỡng thích hợp thông qua nhau thai.
Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy nhịp tim của mình vẫn tăng cao và/hoặc bạn bị khó thở, hãy liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn ngay lập tức.
Nhức đầu dữ dội
Nhức đầu khi mang thai có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm thay đổi nội tiết tố, căng thẳng và mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu cơn đau đầu của bạn trở nên nghiêm trọng, đó có thể là dấu hiệu của huyết áp cao hoặc chứng rối loạn huyết áp cao gọi là tiền sản giật, đây là một tình trạng nghiêm trọng có thể xảy ra sau 20 tuần mang thai hoặc thậm chí sau khi sinh con.
Thay đổi về thị lực
Những thay đổi về thị lực, chẳng hạn như mất thị lực tạm thời, mờ mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng, có thể liên quan đến các biến chứng như tăng huyết áp thai kỳ hoặc tiền sản giật.
Tăng cân bất thường và sưng hoặc bọng mắt
Tăng cân đột ngột, mặc dù không ăn nhiều, có liên quan đến khả năng tiền sản giật. Bạn có thể nhận thấy sự tăng cân này được kết hợp với sưng (phù) ở mặt và tay. Hãy nhớ rằng một số vết sưng ở bàn chân hoặc bàn tay của bạn có thể là bình thường nhưng cần được theo dõi.
Đau dữ dội phía trên bụng, dưới lồng ngực
Đau bụng khi mang thai (đặc biệt nếu nó kết hợp với các triệu chứng khác như mờ mắt, nhức đầu dữ dội hoặc buồn nôn) có thể là dấu hiệu của huyết áp cao và một tình trạng liên quan gọi là tiền sản giật.
Dịch tiết âm đạo thay đổi
Bạn sẽ thấy tiết dịch âm đạo nhiều hơn so với trước khi mang thai. Đây thường là dịch tiết dính, trong hoặc trắng do những thay đổi ở âm đạo và cổ tử cung của bạn. Tuy nhiên, bạn có thể bị nhiễm trùng âm đạo nếu màu không trong hoặc trắng; nếu nó có mùi hôi; và nếu nó đi kèm với đau, nhức hoặc ngứa.
Đau lưng dưới
Để giảm bớt áp lực cho cột sống, bà bầu nên ngồi thẳng lưng trên ghế. Khi ngủ có thể dùng gối gác chân kẹp giữa hai chân để giảm áp lực cho xương sống
Việc bị đau lưng dưới trong những tháng cuối của thai kỳ là điều bình thường. Rốt cuộc, cơ thể bạn đang tiến gần đến ngày sinh nở và các dây chằng ở xương chậu của bạn đang nới lỏng để giúp việc sinh nở dễ dàng hơn. Đau thần kinh tọa cũng có thể gây đau ở lưng dưới do tử cung ngày càng lớn của bạn gây áp lực lên dây thần kinh tọa. Trong trường hợp này, bạn có thể cảm thấy đau ở lưng dưới, hông và mặt sau của chân. Nếu bạn cũng bị tê chân hoặc yếu ở chân hoặc bị đau dữ dội ở bắp chân, hãy đi khám ngay.
Cảm thấy em bé của bạn di chuyển ít hơn
Bà bầu thường bắt đầu cảm thấy em bé vùng vẫy, đá hoặc xoay người vào khoảng thời gian từ 18 đến 25 tuần của thai kỳ. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn theo dõi chuyển động của bé. Nếu bạn nhận thấy bé không cử động hoặc nếu em bé của bạn không cử động nhiều như bình thường trong vài ngày, hãy gọi cho nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để kiểm tra lại xem mọi thứ có tiến triển tốt không.
Ngứa khắp người
Ngứa dữ dội không kèm theo phát ban có thể là một tình trạng thường được gọi là ứ mật thai kỳ, một tình trạng gan có thể xảy ra vào cuối thai kỳ. Hãy nhớ rằng, ngứa da khi mang thai cũng có thể là điều hoàn toàn bình thường. Điều này là do khi em bé của bạn lớn lên, da của bạn sẽ căng ra; khi da của bạn căng ra, nó cũng có thể trở nên khô, khiến các vùng như bụng, ngực và đùi của bạn bị ngứa. Tuy nhiên hãy đi khám nếu ngứa nhiều.
Ăn gì trong tam cá nguyệt thứ 2 của thai kỳ?
Ở tam cá nguyệt thứ 2, mẹ vẫn cần chú ý bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm
Trong tam cá nguyệt thứ 2 sẽ cần nhiều năng lượng hơn và mẹ đã qua giai đoạn nghén nên có thể thoải mái hơn trong việc ăn uống. Do đó trong thực đơn dưỡng thai của mẹ bầu nên bổ sung thêm thức ăn có chứa nhiều calo, canxi, sắt, chất đạm, chất béo.
Các mẹ có thể tham khảo một vài thực đơn dưới đây:
Thực đơn số 1
Bữa sáng: 1 Tô bánh canh ghẹ, 1 ly nước cam.
Bữa phụ 1: Ăn 1 hộp sữa chua
Bữa trưa: 2 chén cơm, 1 chén canh bầu nấu tôm, 1 món thịt kho tàu, 1 món cải xào thịt bò.
Bữa phụ 2: 1 ly nước ép dưa hấu.
Bữa tối: 2 chén cơm, 1 món tôm rim và 1 chén canh rau dền thịt bằm.
Bữa phụ 3: 1 ly sinh tố bơ.
Thực đơn số 2
Bữa sáng: 1 tô bún gà, 1 cốc nước ép táo.
Bữa phụ 1: 1 bắp ngô luộc.
Bữa trưa: 2 chén cơm, 1 chén canh mồng tơi với tôm, 1 món sườn xào chua ngọt và một món rau muống xào.
Bữa phụ 2: Ăn 1 món bánh bột lọc.
Bữa tối: 2 chén cơm , 1 món canh bí đỏ, 1 món đậu hủ sốt thịt bằm.
Bữa phụ 3: Ăn nửa quả bơ chấm sữa đặc.
Thực đơn số 3
Bữa sáng: 1 phần bánh căn, 1 cốc sữa.
Bữa phụ 1: 1 chén súp cua.
Bữa trưa: 2 chén cơm, 1 món rau luộc kho quẹt, 1 chén canh khoai sọ nấu sườn.
Bữa phụ 2: 2 củ khoai luộc, 1 ly nước ép xoài.
Bữa tối: 2 bát cơm, cùng 1 món gà kho, 1 món rau lang luộc, 1 chén canh bí đao.
Bữa phụ 3: 1 ly ngũ cốc.
Các mẹ ơi, trong tam cá nguyệt thứ 2 thì các mẹ vẫn nên tiếp tục duy trì lối sống lành mạnh, chú ý những dấu hiệu bất thường khi mang thai 3 tháng giữa. Cố gắng tập thể dục khoảng 20 phút mỗi ngày. Bạn cũng nên thực hiện các bài tập kegel trong suốt thai kỳ. Những bài tập này sẽ giúp tăng cường cơ sàn chậu của bạn. Ngoài việc tập thể dục, bạn nên tiếp tục thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, uống vitamin trước khi sinh và đi khám thai định kỳ đúng hẹn.
Xem thêm các bài viết liên quan:
Ác mộng nổi mụn trứng cá khi mang thai và cách trị an toàn cho bà bầu
Khi nào mẹ có thể nghe nhịp tim của thai nhi trong bụng và các bất thường cần nắm
Thiếu máu khi mang thai: Nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục